نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران shahryar.soci@gmail.com

2 دانشیار جامعه شناسی اقتصادی، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران (نویسندة مسئول) saeidi@ut.ac.ir

چکیده

داشتن شغل یکی از ابعاد مهم زندگی انسان مدرن است و کاریابی با تولد جامعه‏شناسی اقتصادی جدید موردمطالعۀ جامعه‏شناسان اقتصادی قرار گرفته است. ایران در دهه‏های گذشته با مشکلات اقتصادی متعددی ازجمله نرخ‏های بیکاری بالا روبه‌رو بوده است. باتوجه به دشواری کاریابی در این دوره و با طرح این مسئله که شبکه‏های روابط اجتماعی چه نقشی در کاریابی دارند، این مقاله از دید جامعه‏شناسی اقتصادی جدید و با استفاده از رهیافت شبکه‏ای به بررسی کاریابی در شهر ابهر می‏پردازد. پژوهش حاضر از بُعد نظری برمبنای نظریه‏های مارک گرانووتر و نان لین بنا شده است. روش این پژوهش پیمایش بوده و داده‏ها با استفاده از پرسش‌نامۀ ساخت‏یافته از نمونه ‏ای که به‏صورت خوشه‏ای از شهر ابهر در استان زنجان انتخاب شده بودند گردآوری شده ‏اند.یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد که 1) استفاده از شبکۀ روابط اجتماعی مهم‌ترین روش جست‏وجو و دستیابی به شغل در میان نمونۀ موردمطالعه بوده است، 2) نظریۀ منابع اجتماعی نان لین دارای کفایت لازم برای بررسی موضوع موردمطالعه است، 3) با اینکه نظریۀ قوت پیوندهای ضعیف گرانووتر رد می‏شود، یافته‏ها از نظریۀ حک‏شدگی او پشتیبانی می‏کنند.

کلیدواژه‌ها

آزاده، منصوره اعظم؛ دهقان دهنوی، آزاده (1387) «اشتغال دانشجویان: رابطۀ بین شبکۀ روابط اجتماعی و وضعیت شغلی»، مسائل اجتماعی ایران، شمارۀ 63: 5- 32.
سوئدبرگ، ریچارد؛ گرانووتر، مارک (1395) جامعه‏شناسی اقتصادی: ساخت اجتماعی و کنش اقتصادی، ترجمۀ علی‏اصغر سعیدی، تهران: تیسا.
گزارش فصلی اقتصاد ایران: تابستان 1399 (بی‏تا) تهران: سازمان برنامه و بودجۀ کشور، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
گزیدۀ نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 (شهرستان ابهر) (1397) تهران: سازمان برنامه و بودجۀ کشور، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
نایبی، هوشنگ (1395) تحلیل داده‏های تحقیقات کمی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
نایبی، هوشنگ (1392) آمار پیشرفتۀ کاربردی همراه با SPSS، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
نایبی، هوشنگ؛ عبدالهیان، حمید (1381) «تبیین قشربندی اجتماعی»، نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 20: 205- 236.
نتایج آمارگیری نیروی کار 1396 (بی‏تا) تهران: سازمان برنامه و بودجۀ کشور، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
Bian, Y. (1997) “Bringing Strong Ties Back in: Indirect Ties, Network Bridges, and Job Searches in China”, American Sociological Review, 62(3), 366-385. 
Burt, R. S. (1995) Structural Holes: The Social Structure of Competition, Cambridge: Harvard University Press.  
Burt, R. S. (2001) “Structural Holes versus Network Closure as Social Capital”, in: N. Lin; K. Cook; R. S. B. (ed.), Social Capital: Theory and Research, New York: Aldine De Gruyter. 
Burt, R. S. (2005) Brokerage and Closure: An Introduction to Social Capital, Oxford: Oxford University Press.
Granovetter, M. (1973) “The Strength of Weak Ties”, American Sociological Review, 78(6), 1360-1380.
Granovetter, M. (1983) “The Strength of Weak Ties: A Network Theory Revisited”, Sociological Theory, 1, 201-233.
Granovetter, M. (1985) “Economic Action and Social Structure: The Problem of Embeddedness”, American Journal of Sociology, 91(3), 481-510.
Granovetter, M. (1995) Getting a Job: A Study of Contacts and Careers, Second edition, Chicago and London: University of Chicago Press.
Lai, G.; Lin, N.; Leung, Sh.-Y. (1998) “Network Resources, Contact Resources, and Status Attainment”, Social Networks, 20, 159-178.
Lin, N. (1999) “Social Networks and Status Attainment”, Annual Review of Sociology, 25, 467-487.
Lin, N. (2001) “Building a Network Theory of Social Capital”, In: N. Lin; K. Cook; R. S. Burt (ed.), Social Capital: Theory and Research, New York: Aldine De Gruyter.
Lin, N.; Dumin, M. (1986) “Access to Occupations Through Social Ties”, Social Networks, 8(4), 365-385. 
Lin, N.; Vaughn, J. C.; Ensel, W. M. (1981) “Social Resources and Occupational Status Attainment”, Social Forces, 59(4), Special Issue: 1163-1181.
Lin, N.; Ensel, W.r M.; Vaughn, J. C. (1981) “Social Resources and Strength of Ties: Structural Factors in Occupational Status Attainment”, American Sociological Review, 46, 393-405.
Lin, N.; Fu, Y.-ch.; Hsung, R.-M. (2001) “The Position Generator: Measurement Techniques for Investigation of Social Capital”, in: N. Lin; K. Cook; R. S. Burt (ed.), Social Capital: Theory and Research, New York: Aldine De Gruyter. 
Marsden, P. V.; Campbell, K. E. (1984) “Measuring Tie Strength”, Social Forces, 63(2), 482-501.