نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جامعه شناسی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان

3 هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

ﺗﻌﺪاد زیادی از زﻧﺎن مهاجر افغان در شهر کرمان زندگی می‌کنند. پژوهش حاضر، با تأکید بر این زنان و مشکلاتشان، به قابلیت‌های آنان در تولید صنایع دستی اهمیت داده است. در این پژوهش، از روش موردپژوهی جهت مستندکردن وضعیت این زنان و روش پژوهش عملی مشارکتی در قالب جلسه‌های آموزشی با هدف افزایش توانمندی آنان در قالب سه طرح استفاده شده است. جهت تعیین شاخص‌ها، از نظریة توانمندی لانگه (1991) و نظریات کبیر (2003) استفاده شد. شاخص‌های گوناگونی جهت سنجش توانمندی زنان به‌کار رفته است. نتایج نشان داد که مشاغل خانگی به افزایش توانمندی زنان در شاخص‌ها کمک کرده، اما تأثیری در بهبود کیفیت غذا و افزایش سلامت نسبی زنان و خانوادة آنان نداشته است. نتایج جلسه‌های آموزشی برگزارشده در مرکز دوست‌دار کودک مشتاق کرمان، نقش مفید سازمان‌های غیررسمی را در توانمندسازی زنان نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

استرینگر، ارنست تی. (1378) پژوهش عملی،‌ راهنمای مجریان تغییر و تحول، ترجمة سیدمحمد اعرابی،‌ تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
افضلی‌خانی، منوچهر (1382) راهنمای عملی روش‌های مشارکتی و فعال در فرآیند تدریس، تهران: آزمون نوین.
اوکسال، زو و سالی بیدن (1389) «جنسیت و توانمندی: مضامین، رویکردها و تأثیرات سیاسی آن»، ترجمة اکرم خاتم، در: توانمندی زنان، نقدی بر رویکردهای رایج توسعه، تهران: آگه:123-112.
ﺟﻠﯿﻠﯿﺎن، ﺳﺎرا و اﺣﻤﺪ ﯾﻌﻘﻮﺑﯽ ﻓﺮاﻧﯽ (1394) «اﺛﺮات اﻗﺘﺼﺎدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺧﺎﻧﮕﯽ زﻧﺎن روﺳﺘﺎﯾﯽ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﺳﻼم‌آﺑﺎد ﻏﺮب»، اقتصاد فضا و توسعة روستایی، سال چهارم، شمارة 2، پیاپی 12: 112-123.
خاتم، اعظم (1389) توانمندی زنان، نقدی بر رویکردهای رایج توسعه، تهران: آگه.
دﻫﻘﺎن ﻧﯿﺴﺘﺎﻧﮑﯽ، ﻣﻬﺪی و ﻣﺤﻤﺪﺻﺎدق ﻋﻠﯿﺎﺋﯽ (1391) «ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی‌های اﻗﺘﺼﺎدی زﻧﺎن ﻗﺎلی‌باف ﺗﮑﺎب اﻓﺸﺎر و ﻧﻘﺶ آﻧﺎن در ﺗﻮﺳﻌة روﺳﺘﺎﯾﯽ (ﻣﻄﺎﻟﻌة ﻣﻮردی: روﺳﺘﺎﻫای ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺗﮑﺎب اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﻏﺮﺑﯽ)»، مطالعات توسعة اجتماعی ایران، سال پنجم، شمارة 1 : 79-80 .
شادی‌طلب، ژاله (1381) توسعه و چالش‌های زنان ایران، تهران: قطره.
شادی‌طلب، ژاله، معصومه وهابی، و حسن ورمزیار (1384) «فقر درآمدی، فقط یک جنبه از فقر زنان سرپرست خانوار»، فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال چهارم، شماره 17[MP1]  .
فرضی‌زاده، زهرا، محمود متوسلی و مهدی طالب (1392) «بررسی جامعه شناختی توانمندی اجتماعی و اقتصادی، درک بومی از آن، عوامل موثر بر رشد آن و موانع در جامعه روستایی»»، توسعة روستایی، دورة پنجم، شمارة 1[MP2] .
قلی‌پور، آرین، اشرف رحیمیان و اعظم میرزمانی (1378) «نقش تحصیلات رسمی و اشتغال سازمانی در توانمندسازی زنان»، پژوهش زنان، دورة ششم، شمارة 3[MP3] .
کی ین، رابرت (1393) مورد پژوهی در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران:  نشر نی.
کبیر، نایلا (1389) «تأملی در سنجش قدرتمندشدن زنان: منابع، عاملیت، دستاوردها»، ترجمة فاطمه صادقی، در: توانمندی زنان: نقدی بر رویکردهای رایج توسعه، ترجمة اعظم خاتم و همکاران، تهران: آگه.
کی‌یین، رابرت (1393) موردپژوهی در تحقیقات اجتماعی، ترجمة هوشنگ نایبی، تهران: نی.
ﻭﺣﺪﺕ ﻣؤﺩب، ﻫﺎﺟﺮ و کریم نادری مهدیی (1393) «ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻱ ﺯﻧﺎﻥ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺧﺎﻧﮕﻲ»، سومین همایش ملی توسعة پایدار روستایی، همدان، 22و23 مرداد.