نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران
چکیده
درک سید حسین العطاس از مفهوم «روشنفکر» را چگونه باید فهمید؟ مسئلۀ روشنفکران در جهان مدرن یکی از چالش‌برانگیزترین پرسش‌های علوم انسانی و اجتماعی است. العطاس میان نقش روشنفکران در جوامع در حال توسعه و توسعه‌یافته تمایز قائل است. مفروضات بنیادی نگرش العطاس، به‌عنوان یک اندیشمند پسااستعماری از مالزی، دربارۀ نقش روشنفکران در جوامع در حال توسعه چیست؟ روایت‌های غیراروپامحور زیادی دربارۀ نقش روشنفکران در جهان معاصر وجود دارد. برای مثال می‌توان به علی شریعتی، جلال آل احمد و ادوارد سعید اشاره کرد. اما تنها اندکی بر نگرش العطاس در ارتباط با آیندۀ روشنفکران مدرن در دنیا و به‌خصوص در جوامع در حال توسعه کار کرده‌اند. به عبارت دیگر، در این مقاله بر مفهوم روشنفکر، آنگونه که العطاس آن را می‌فهمد، متمرکز خواهیم بود و تلاش خواهیم کرد مربوطیت این رویکرد را در بستر امروز جوامع در حال توسعه پیدا کنیم و در این باره که آیا تعامل انتقادی با این رویکرد غیراروپامحور می‌تواند در به‌کارگیری رویکرد العطاس در سطحی کلی و جهانی مؤثر باشد بحث کنیم؟
کلیدواژه‌ها
)