نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعهشناسی فرهنگی دانشگاه گیلان

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه گیلان.

چکیده

پیامدهای ناشی از پاندمی کوویدـ 19 عواقب ناخواسته‌ای بر زنان داشته و تبعات قرنطینۀ‌ طولانی‌مدت در منزل را بر آنان تحمیل کرده است؛ به‌طوری‌که ارتباط خانوادگی را در معرض تنش قرار داده و به اعمال خشونت خانگی علیه زنان منجر شده است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد ارائۀ بینشی جامعه‌شناختی درمورد تبعات ناشی از اقدامات کنترلی پاندمی کوویدـ 19 بر زنان و تجربۀ خشونت علیه آنان، با استفاده از روش کیفی و مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساخت‌یافته با پانزده نفر از زنان شهر رشت انجام شد و داده‌ها نیز با کمک تکنیک تحلیل مضمون استخراج شدند. براساس نتایج پژوهش، پاندمی کوویدـ 19 به بروز مشاجرات کلامی در بین زوجین متأثر از مشکلات اقتصادی، بازتولید تصورات قالبی، هراس تشدیدیافته و افزایش مسئولیت‌های زنان در مواجهه با بیماری و کنترل آن منجر شده و علاوه‌بر این، اقدامات کنترلی قرنطینه، استیصال روحی در زنان، خشونت مضاعف و استمرار چرخۀ خشونت را درپی داشته است.
 

کلیدواژه‌ها

ابراهیمی، مرضیه (1399) «سنخ‌شناسی مواجهۀ خانوادۀ ایرانی با بحران کرونا»، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دورۀ 11، شمارۀ 1: 225ـ 249.
احمدی، حبیب؛ زنگنه، محمد (1383) «بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر خشونت شوهران علیه زنان در خانواده»، انجمن جامعه‌شناسی ایران، شمارۀ 3: 172ـ187.
اعزازی، شهلا (1380) خشونت خانوادگی زنان کتک‌خورده، تهران: سالی.
الیاس، نوربرت (1395) تنهایی دم مرگ، ترجمۀ امیر مهرگان؛ صالح نجفی، تهران: گام نو.
پایگاه اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران (3 آبان 1400) «زنان و تجربۀ خشونت خانگی در دوران قرنطینۀ کرونا»، تاریخ دسترسی: 18 آذر 1400. <https://iums.ac.ir/content/124141/>
روزنامۀ نیویورک تایمز (آوریل 2020) «گزارش‌های کشورهای اروپایی از کووید 19»، تاریخ دسترسی:20 اردیبهشت 1399
<https://www.nytimes.com/2020/03/30/world/europe/coronavirus-governments    >
سازمان بهداشت جهانی (11 می 2021) «پروندۀ کووید19»، تاریخ دسترسی: 7 اردیبهشت 1399. <https://covid19.who.int/>
شریفیان، اکبر (1385)  «بررسی  عوامل  مؤثر  بر خشونت  خانگی»،  پایان‌نامۀ  دکتری  جامعه‌‌شناسی،  دانشکدۀ  علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی.
فتحی، مریم؛ جوانمرد، بهروز (1399) «تأثیر قرنطینۀ ناشی از کرونا بر افزایش خشونت خانگی»، اولین همایش ملی تولید دانش سلامتی در مواجهۀ کرونا و حکمرانی در جهان پساکرونا.
گافمن، اروینگ (1386) داغ ننگ: چاره‌اندیشی برای هویت ضایع‌شده، ترجمۀ مسعود کیانپور، تهران: نشر مرکز.
مجدالدین، اکبر (1383) «نوربرت الیاس بنیانگذار جامعه‌شناسی فرهنگی»، پژوهشگاه علوم انسانی، شمارۀ 41 و 42: 131ـ 148.
مرادی، گل‌مراد؛ زندی، لیلا (1386) «خشونت‌های خانوادگی و تأثیرات آن بر امنیت در جامعۀ موردمطالعۀ شهر سنندج»، مجلۀ علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، سال 4، شمارۀ 2: 127ـ 147.
میرزانیا، امیر؛ فیروزی، منیژه (1399) «کوویدـ 19 زمینه‌سازی برای افزایش خشونت خانگی علیه زنان: مطالعۀ مروری نظام‌مند با ارزیابی حاصل از مقالات»، رویش روانشناسی، شمارۀ 9 (54): 205ـ 214.
Ablon, J. (2002) The nature of stigma and medical condition. Epilepsy & Behavior, No.3: S2-S9.
Peterman, A.; O'Donnell, M.; Palermo, T. (2020)COVID-19 & Violence against Women and Children: What Have We Learned So Far?” Central for global development, No. 1: 1-8.
Braun, V.; Clarke, V.  (2006) “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, (2): 77-101.
Bright, C. F.; Burton, C.; Kosky, M. (2020) “Considerations of the impacts of COVID-19 on domestic violence in the United States”, Social Sciences & Humanities Open, No.2 (1): 100-106.
Campbell, A. M. (2020) “An increasing risk of family violence during the COVID-19 pandemic: Strengthening community collaborations to save lives”, Forensic Science International: Reports, No.2: 100089. https://doi.org/10.1016/j.fsir.2020.100089.
Joseph, S. J.; Mishra, A.; Bhandari, S. S.; Dutta, S. (2020) “Intimate partner violence during the COVID-19 pandemic in India: From psychiatric and forensic vantage points”, Asian Journal of Psychiatry, No.54: 102-105.
Dlamini, J. (2020) “Gender-Based Violence, Twin Pandemic to COVID-19, University of the Witwatersrand, South Africa”, Critical Sociology, No.6: 1-8.
King, N.: Horrocks, C. (2010) Interviews in qualitative research, London: Sage.
Mazza, M.; Marano, G.; Lai, C.; Janiri, L.; Sani, G. (2020) Danger in danger: Interpersonal violence during covid-19 quarantine. Psychiatry Research, No. 289: 113-120
Moreira, D. N.; da Costa, M. P. (2020) “The impact of the Covid-19 pandemic in the precipitation of intimate partner violence”, International Journal of Law and Psychiatry, 101606.
Ivandić, R.; Kirchmaier, T.; Linton, B. (2020) “Changing patterns of domestic abuse during Covid-19 lockdown”, Centre for Economic Performance (CEP), No.1729: 1-53.
Rouse, M. H. (2002) Christ & Stigma. Biola University, Faculty Integration Seminar. Summer.
Sanga, S.; McCrary, J. (2020) “The impact of the coronavirus lockdown on domestic violence”, SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.3612491.
Sharma, A.; Borah, S. B. (2020) “Covid-19 and Domestic Violence: An Indirect Path to Social and Economic Crisis”, Journal of Family Violence, no.12:1-7.
Usher, K.; Bhullar, N.; Durkin, J.; Gyamfi, N.; Jackson, D. (2020) “Family violence and COVID‐ 19: Increased vulnerability and reduced options for support”, International journal of mental health nursing.
Gelder, V. N.; Peterman, A.; Potts, A.; O’Donnell, M.; Thompson, K.; Shah, N.; Oertelt-Prigione, S. (2020 (“COVID-19: Reducing the risk of infection might increase the risk of intimate partner violence”, EClinicalMedicine, Retrieved on 19th April, 2020 from doi: 10.1016/ j. eclinm.2020.100348.