نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 استادیار گروه برنامه‌ریزی اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

سازمان­های مردم­نهاد[1] تجلی اعتماد و تعدیل­کنندۀ فعالیت­های کلان اقتصادی و سیاسی هستند اما در صورت ورود بدون برنامه و یا تداخل فعالیت­هایشان با یکدیگر و یا با دولت، ممکن است به تهدیدی برای جامعه بدل گردند. در محلۀ هرندی (دروازه غار سابق) تهران، به واسطۀ وجود انواع آسیب­های اجتماعی، سمن­[2]های متعددی با هدف تقلیل مشکلات بدان ورود یافته­اند. اما به رغم دستاوردهای حاصل‌شده توسط این سمن­ها، وجود تداخــل­ها و موازی­کاری­های بسیار، خود مشکلات جدیدی را در محله رقم زده است. این پژوهش با انجام مطالعات نظری در کنار انجام مشاهده و مصاحبه­های عمیق و نیمه­ساخت­یافته و همچنین تشکیل گروه­های بحث متمرکز با ساکنان محله و سمن­ها، به دنبال آن است مدل بررسی فضای همکاری نهادهای مدنی را بر اساس سه سطح توافقی (ارزش­ها) و تضادی (رژیم­های حقیقت متضاد) و تفسیری (نمادها) مطرح کند و در نهایت الزامات ایجاد فضای همکاری در میان سمن­های محلۀ هرندی را ارائه نماید. بر اساس مدل پیشنهادی مهم‌ترین ویژگی­های فضای همکاری در میان سازمان­های مردم‌نهاد محلۀ هرندی شامل وجود زمینه­های همسوسازی علی رغم وجود رقابت فزاینده میان آنها، غلبۀ نگاه­های مبتنی بر فهم متعارف بر نگرش­های علمی، پراکنده بودن منابع هنجاربخش پیرامون حقوق بشر و اصول روانشناختی و مانند این، غلبۀ ارزش­های مادی و بیرونی مانند توجه به حقوق و درآمد و ساختمان و مانند این، توجه کمتر بر ارزش­های عاطفی همچون تعامل با سایر سازمان­های مردم‌نهاد، توجه کمتر بر ارزش­های شناختی همچون خلاقیت و آموختن دانش­های جدید بودند.
 
 


[1] NGOs


 [2] سمن = سازمان مردم نهاد

کلیدواژه‌ها

براتعلی‌پور، مهدی (1393) «اخلاق مشارکت در سازمان­های مردم­نهاد (مطالعۀ موردی: بسیج مستضعفان انقلاب اسلامی)»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی بسیج، سال هفدهم، شمارۀ 65: 113-91.
سلیانی، مسعود؛ وثوقی، منصور (1395) «عوامل مؤثر بر استفاده از ظرفیت سازمان­های مردم­‌­نهاد در نظارت بر عملکرد دولت در فرایند توسعۀ محلی»، توسعۀ محلی (روستایی ـ شهری)، دورۀ 8، شمارۀ 2: 199-220.
عظیمی، میترا؛ ویسی، سیمین (1399) «مطالعۀ کیفی نوع­شناسی و عقلانیت حاکم بر سازمان‌های مردم­­نهاد (مورد مطالعه: محلۀ هرندی در تهران)»، فصلنامۀ برنامه­ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی،  دورۀ 11، شمارۀ 42:41-101.
فاضلی، نعمت الله؛ کاظمیان، غلامرضا؛ رمضان نصرتی، مریم (1394) «کارکرد فرهنگی مدیریت شهری در ارتقای فرهنگ مشارکت شهروندی برای ادارۀ امور محلی (مطالعۀ موردی: منطقۀ 4 شهرداری تهران)»، فصلنامۀ انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دورۀ 11، شمارۀ 39: 36-11.
فوکو، میشل (1392). دیرینه‌شناسی دانش، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
موسوی، یعقوب؛ پاک‌خصال، اعظم (1391) «شهرگرایی و ایستار فرهنگی: مورد تجربی ساکنین شهر تهران»، فصلنامۀ انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دورۀ 8، شمارۀ 28: 197-171.
 
Alas, Ruth; Sun, Wei (2009) “Organizational Changes in Chinese Companies”, in: Ruth Alas (ed.), Implementation of Changes in Chinese Organizations: Groping a Way throughthe Darkness, Oxford: Chandos.
Bader, Gloria E.; Rossi, Catherine A. (2002) Focus Groups: A Step-by-Step Guide, 3rd edition, New York: The Bader Group Publishing.
Bourdieu, Pierre (1985) “The Social Space and Genesis of Groups”, Theory and Society, 14(6), 723-744.
Bourdieu, Pierre (1996) “Physical Space, Social Space and Habitus”, Vilhelm Aubert Memorial Lecture, Report, 10, 87-101.
Britton, Bruce (2005) Organizational Learning in NGOs: Creating the Motive, Means and Opportunity. Retrieved, from http://www .mspguide.org/resource/organisational-learning-ngos-creating-motive-means-and-opportunity.
Boyatzis, Richard E. (1998) Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development, London: SAGE Publications.
Forquesato, Pedro (2016) “Social norms of work ethic and incentives in organizations”, Journal of Economic Behaviorand Organizations, 128(c), 231-250.
Given, Lisa M. (Ed.) (2008) The SAGE Encyclopedia of Qualitative Research Methods, Thousand Oaks, California: SAGE Publications.
Gulzar, Laila; Henry, Beverly (2005) “Interorganizational collaboration for health care between nongovernmental organizations (NGOs) in Pakistan”, Social Science & Medicine, 61(9), 1930-1943.
Hennink, Monique M. (2014) Focus Group Discussions (Understanding Qualitative Reaearch), Oxford: Oxford University Press.
Kasperson, Roger E.; Golding, Dominic; Kasperson, Jeanne X. (2013) “Trust, Risk and Democratic Theory”, in: George Cvetkovich and Ragnar E. Löfstedt (eds.), Social Trust and Management of Risk, London: Earthscan.
King, Nigel; Horrocks, Christine (2010) Interviews in Qualitative Research, London: SAGE Publications.
Kondalkar, V. G. (2007) Organizational Behaviour, New Delhi: New Age International (p) Limited Publishers.
Krueger, Richard A.; Casey, Mary Anne (2015) Focus Groups: A Practical Guide for Applied Research, 5th Edition. London: SAGE Publications.
Liu, Ying; Cohen, Aaron (2010) “Values, Commitment, and OCB among Chinese Employees”, International Journal of Intercultural Relations, 34(5), 493-506.
Moniarou-Papaconstantinou, Valentini; Triantafyllou, Kalliopi (2015) “Job Satisfaction and Work Values: Investigating Sources of Job Satisfaction with Respect to Information Professionals”, Library & Information Science Research, 37(2), 164-170.
Papavasileiou, Emmanouil; Lyons, Sean; Shaw, Gareth; Georgiou, Anthimos (2017) “Work Values in Tourism: Past, Present and Future”, Annals of Tourism Research, 64, 150-162.
Platt, Jennifer (2012) “The History of the Interview”, in: Jaber F. Gubrium, James A. Holstein, Amir B. Marvasti and Karyn D. McKinney (eds.), The SAGE Handbook of Interview Research: The Complexity of the Craft, London: SAGE Publications.
Schabracq, Marc J. (2007) Changing Organizational Culture: The Change Agent’sGuidebook, West Sussex: John Wiley and Sons.
Schein, Edgar H.; Schein, Peter A. (2017) Organizational Culture and Leadership, 5th edition. Hoboken, New Jersy: John Wiley and Sons.