نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان
2 کارشناس‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی (تربیت‌معلم تهران)
چکیده
مقالۀ حاضر با تمرکز بر روابط قدرت و مقاومت مندرج در سرمایۀ کلامی گفتمان‌های رقیبی که در متن منازعۀ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دو دهۀ پیش از انقلاب اسلامی (1357) حاضرند، چگونگی برساخته‌شدن محدودۀ معنایی و ساختار اجتماعی سوژۀ زن انقلابی را نشان می‌دهد. بدین‌منظور، با تکیه بر بنیان نظری و روش‌شناسی که از پیوند استراتژیک امکانات مفهومی نظریۀ گفتمانی لاکلاو و موفه و نظریۀ تاریخی–گفتمانی وداک برآمده است، نگاهی گذرا به سوژگی زنانه در گفتارِ مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی دوران مزبور، یعنی محمدرضا پهلوی و امام‌خمینی(ره)، افکنده و در پیوند با رخدادهای زمینه، فرایند واسازی گفتمان‌های سنتی و مدرن و در پی آن ساخت‌زدایی از «زن به‌عنوان سوژۀ صرفاً جنسی یا جنسیتی» را در پرتو ظرفیت‌های زبانی اندیشه‌پردازان شاخص انقلاب اسلامی ـ‌آیت‌اله مطهری، دکترشریعتی و امام‌خمینی(ره)ـ بررسی کرده‌ایم. سپس چگونگی شکل‌گیری مفهوم «زن به‌عنوان سوژۀ انسانی» را درون شبکه‌های معنایی صورت‌بندی گفتمان انقلاب اسلامی به تصویر کشیده‌ایم.
کلیدواژه‌ها
)