محمداسماعیل ریاحی؛ وحید اسمعیلی
دوره 12، 3(اولین ویژه نامه کردستان) ، مهر 1397، ، صفحه 52-79
چکیده
قتل ناموسی هنجار اجتماعی دیرپایی است که با وجود وقوع تحولهای گوناگون و عمیق در ابعاد حیات اجتماعیِ جوامع امروزی همچنان پابرجا مانده است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی اثر همزمان ساختارهای اجتماعی و فرآیندهای یادگیری بر نگرش به قتلهای ناموسی است. این پژوهش بهصورت مقطعی و با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. جامعة آماری پژوهش، ...
بیشتر
قتل ناموسی هنجار اجتماعی دیرپایی است که با وجود وقوع تحولهای گوناگون و عمیق در ابعاد حیات اجتماعیِ جوامع امروزی همچنان پابرجا مانده است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی اثر همزمان ساختارهای اجتماعی و فرآیندهای یادگیری بر نگرش به قتلهای ناموسی است. این پژوهش بهصورت مقطعی و با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. جامعة آماری پژوهش، تمام مردان و زنان بالای 18 سال شهر مریوان در استان کردستان بودهاند که 384 نفر از آنان بهمنزلة نمونة تحقیق انتخاب شدند. با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای و با ابزار پرسشنامه، دادههای لازم گردآوری شد. چارچوب نظری تحقیق، نظریة ساختار اجتماعیـیادگیری اجتماعی رونالد ایکرز بوده است. نتایج توصیفی تحقیق نشان میدهد که یکپنجم از پاسخگویان،نگرش مثبتی به قتلهای ناموسی داشتهاند(27.6 درصد مردان و 5.3 درصد زنان)، درحالیکه نگرش 2/38 درصد (28.1 درصد مردان و 55.6 درصد زنان) منفی بوده است. نتایج آزمون تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن است که متغیر یادگیری اجتماعی، قویترین و مهمترین پیشبینیکنندة مستقیم نگرش مثبت به قتل ناموسی است. از میان عوامل ساختاری، متغیرهای احساس نابرابری جنسیتی، پذیرش باورهای مردسالارانه، و پایبندی به باورهای دینی سنتی، بهترتیب، مهمترین متغیرهای پیشبینیکنندة نگرش مثبت به قتل ناموسی بودهاند. اثرگذاری متغیرهای ساختار اجتماعی بر نگرش به قتل ناموسی، با میانجیگری متغیرهای یادگیری اجتماعی انجام میگیرد.
رضا عسکریمقدم
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 53-82
چکیده
در قریب به دو دهة گذشته، درباب چیستی و چرایی فرهنگ دانشگاهی در جامعة ایرانی سخن گفته شده است، اما ازمنظر مقولهای سنجیدنی با قابلیت مداخله در آن، که نظام برنامهریزی و مدیران اجرایی بتوانند از آن استفاده کنند، کمتر توجه شده است. مقالة حاضر با هدف ارائة طرحی برای بررسی تجربی فرهنگ دانشگاهی با نیمنگاهی به ساختار طرحهای پیشنهادی ...
بیشتر
در قریب به دو دهة گذشته، درباب چیستی و چرایی فرهنگ دانشگاهی در جامعة ایرانی سخن گفته شده است، اما ازمنظر مقولهای سنجیدنی با قابلیت مداخله در آن، که نظام برنامهریزی و مدیران اجرایی بتوانند از آن استفاده کنند، کمتر توجه شده است. مقالة حاضر با هدف ارائة طرحی برای بررسی تجربی فرهنگ دانشگاهی با نیمنگاهی به ساختار طرحهای پیشنهادی و رعایت کمینهای اسلوب آن، با مروری بر آثار و نظرهای موجود، پس از تعریف فرهنگ ودانشگاه، به ترکیب نظری این مفاهیم میپردازد و نتیجه را درقالب الگویی تحلیلی با قابلیت بررسی میدانی پیشنهاد میکند و با استناد به آن میکوشد به دو پرسش چیستی فرهنگ دانشگاهی و تا حد امکان چگونگی تکوین آن بهلحاظ نظری پاسخ گوید.
سیدیاسین حسینی؛ حسن محدثی گیلوایی؛ محمدباقر تاج الدین
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی تضادهای اجتماعی مرتبط بر دین در نیم قرن اخیر در استان کردستان بوده است. رویکرد پژوهش کیفی بوده و از مصاحبه با مطلعین کلیدی استفاده شده است. علاوه بر این از اسناد و مدارک شامل زندگینامهها، کتابها و روزنامهها استفاده شده است. یافتههای برحسب پراکنش جغرافیایی و توزیع تضادها در بین گروههای مختلف صورتبندی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی تضادهای اجتماعی مرتبط بر دین در نیم قرن اخیر در استان کردستان بوده است. رویکرد پژوهش کیفی بوده و از مصاحبه با مطلعین کلیدی استفاده شده است. علاوه بر این از اسناد و مدارک شامل زندگینامهها، کتابها و روزنامهها استفاده شده است. یافتههای برحسب پراکنش جغرافیایی و توزیع تضادها در بین گروههای مختلف صورتبندی شده است. هفت شیوه از تضادهای اجتماعی مرتبط با دین در کردستان در قالب «دین بهمثابه از بینبرندهی تضادها»، «دین بهمثابه پوشاننده و پنهانکنندهی تضادها»، «دین بهمثابه انعکاسدهنده و بازنماییکنندهی تضادها»، «دین بهمثابه تداومبخش تضادها»، «دین بهمثابه تقویتکننده و تشدیدکنندهی تضادها»، «دین بهمثابه منبع و منشأ تضادهای اجتماعی» و «دین بهمثابه تضعیف کنندهی تضادها» استخراج شده است. هر یک از تضادهای مذکور، گاهی بین افراد یا بین گروههای فکری با سلایق متفاوت دینی یا گروههای مذهبی با گرایش فکری سکولار بوده است. هر یک از تضادهای مذکور، گاهی بین افراد یا بین گروههای فکری با سلایق متفاوت دینی یا گروههای مذهبی با گرایش فکری سکولار بوده است.
کرامت اله راسخ
دوره 6، شماره 2 ، تیر 1391، ، صفحه 54-76
چکیده
جامعهشناسی در دو قرن گذشته تلاش کرده است تا از الگوی تبیینی واحدی در این رشتۀ علمی برخوردار شود. لیکن این تلاشها با موفقیت همراه نبوده است. امروزه تردید وجود دارد که این رشته به دلایل گوناگون از امکان تحقق چنین هدفی برخوردار باشد. طرح نظریة مدرنیتۀ چندگانه نقش کلیدی در پیدایش این تردید داشته است. بر اساس این رویکرد نظری، مدرنیتۀ ...
بیشتر
جامعهشناسی در دو قرن گذشته تلاش کرده است تا از الگوی تبیینی واحدی در این رشتۀ علمی برخوردار شود. لیکن این تلاشها با موفقیت همراه نبوده است. امروزه تردید وجود دارد که این رشته به دلایل گوناگون از امکان تحقق چنین هدفی برخوردار باشد. طرح نظریة مدرنیتۀ چندگانه نقش کلیدی در پیدایش این تردید داشته است. بر اساس این رویکرد نظری، مدرنیتۀ غربی تنها راه تحول اجتماعی در شرایط کنونی نیست، بلکه یکی از راههای نوسازی اجتماعی است.
این مقاله درصدد طرح مبانی نظری به منظور آغاز تلاش برای تعیین حدود و امکانات مطالعات جامعهشناختی در ایران است. طبیعی است که مطالعات اجتماعی در ایران باید از چارچوبهای خاص خودش برخوردار باشد. به منظور رسیدن به این چارچوب، نخست پنج ویژگی جامعهشناسی از دیدگاه غیراثباتگرایانه تعیین شد. علم جامعهشناسی بر این اساس از خصلت جهانی، گفتمانی، بازتابی، عصری و ایدئولوژیک و سرانجام روایتی برخوردار است. سپس براساس این پنج ویژگی، چهار حوزة دگرگونی اجتماعی، هویت اجتماعی، ایدئولوژی پژوهشی و روشنفکرپژوهی بهمنزلة محورهای اصلی مطالعات مسائل اجتماعی در ایران تعیین شدند.
هادی سلیمانی قرهگل
دوره 7، شماره 3 ، مهر 1392، ، صفحه 54-74
چکیده
تجدد دفاعی بازنمای تلاش متفکران اسلامی اوائل قرن بیستم برای رویارویی با تجدد و منطق شرقشناختی برآمده از آن در وضعیتی پسااستعماری است. این گفتمان از تجدد، با وارونهکردن ایدههای مرکزی شرقشناسی ذیل مفاهیمی ازقبیل «پرسش از انحطاط و عقبماندگی»، «تلقی ایدهآلیستی از انحطاط و پیشرفت» و «برخورد گزینشی با تمدن غرب»، ...
بیشتر
تجدد دفاعی بازنمای تلاش متفکران اسلامی اوائل قرن بیستم برای رویارویی با تجدد و منطق شرقشناختی برآمده از آن در وضعیتی پسااستعماری است. این گفتمان از تجدد، با وارونهکردن ایدههای مرکزی شرقشناسی ذیل مفاهیمی ازقبیل «پرسش از انحطاط و عقبماندگی»، «تلقی ایدهآلیستی از انحطاط و پیشرفت» و «برخورد گزینشی با تمدن غرب»، تلاش دارد اسلام را با مقتضیات منطق مسلط انطباق دهد و به مدد امر مدرن به دفاع از «امر ناب» برساخته بپردازد.
مقالۀ پیشرو برمبنای چارچوب تحلیل گفتمان و با تکیه بر منطق شرقشناسی وارونه، درصدد است تا با بازخوانی تطبیقی آرای اجتماعی نورسی و سیدجمال، به خوانش بخشی از این مواجهه و واکاوی گفتمان برآمده از آن مبادرت کند. بازخوانی انتقادی آرای این دو متفکر نشان میدهد که با وجود تلاش نورسی و سیدجمال برای دفاع از اسلام و نهادهای آن دربرابر یورش استعمار، تلاشهای نظری ایندو، با فروغلتیدن در تلۀ شرقشناسی به بازتولید آن منجر شده است.
محمدعلی زکی
دوره 10، 4(اولین ویژه نامه فرهنگ دانشگاهی و نهادینه شدن گفتمان علم) ، دی 1395، ، صفحه 54-87
چکیده
انسجام اجتماعی یکی از مفاهیم اساسی و نیز نقطة آغاز تحلیلهای جامعهشناختی است و تبیین و تحلیل آن یکی از بنیانهای شکلگیری جامعهشناسی معاصر تلقی میشود. انسجام اجتماعی به چگونگی روابط بین فرد و جامعه میپردازد و معطوف به بررسی، تبیین، چرایی و کموکیف روابط متقابل فرد و جامعه است. بررسی انسجام اجتماعی در سازمانهای گوناگون ...
بیشتر
انسجام اجتماعی یکی از مفاهیم اساسی و نیز نقطة آغاز تحلیلهای جامعهشناختی است و تبیین و تحلیل آن یکی از بنیانهای شکلگیری جامعهشناسی معاصر تلقی میشود. انسجام اجتماعی به چگونگی روابط بین فرد و جامعه میپردازد و معطوف به بررسی، تبیین، چرایی و کموکیف روابط متقابل فرد و جامعه است. بررسی انسجام اجتماعی در سازمانهای گوناگون (برای نمونه دانشگاه) و نیز بهتفکیک سطوح متنوع (برای نمونه دانشجویان) مطلوب برخی پژوهشگران بودهاست. براساس نظریة پیوند اجتماعی هیرشی، چهار عنصر اصلی باعث انسجام اجتماعی (پیوند فرد و جامعه) میشوند که با کارکردهای چهارگانة پارسونز مقایسهپذیرند. در تحقیق حاضر از مقیاس چندگانة انسجام اجتماعی راس و استراوس (1995) استفاده شد که براساس نظریة پیوند اجتماعی هیرشی ساخته و طراحی شدهاست. تحقیق حاضر از نوع پیمایش است و اطلاعات از 200 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه اصفهان گردآوری شدهاست. براساس نتایج تحقیق، میزان انسجام اجتماعی دانشجویان زیاد (72درصد) ارزیابی شده است. تفاوت معناداری در انسجام اجتماعی بین دختران و پسران وجود ندارد. مؤلفههای انسجام اجتماعی بهترتیب شامل تعهد، باورها، وابستگی و درگیری گزارش شده که براساس مدل پارسونز (AGIL) بهترتیب متناظر کارکردهای کسب هدف (G)، حفظ الگوها (L)، یگانگی (I) و انطباق (A) بودهاند.
یعقوب فروتن؛ خدیجه صادقی
دوره 11، 3(دومین ویژه نامه جامعه شناسی خانواده) ، مهر 1396، ، صفحه 55-76
چکیده
در پژوهش حاضر به یکی از مهمترین مسائل خانوادة امروز و برخی از مهمترین الگوها و تعیینکنندههای مرتبط با رویکرد جامعه به پدیدةسقطجنین پرداخته شده است. تحولات و مسائل خانوادةامروزطیفی بهمراتب گستردهتر را دربرمیگیرد که شامل تغییر نگرشها به سقطجنین، بالارفتن سن ازدواج، کاهش بعد خانوار و تقلیل باروری، تغییر در ساختار ...
بیشتر
در پژوهش حاضر به یکی از مهمترین مسائل خانوادة امروز و برخی از مهمترین الگوها و تعیینکنندههای مرتبط با رویکرد جامعه به پدیدةسقطجنین پرداخته شده است. تحولات و مسائل خانوادةامروزطیفی بهمراتب گستردهتر را دربرمیگیرد که شامل تغییر نگرشها به سقطجنین، بالارفتن سن ازدواج، کاهش بعد خانوار و تقلیل باروری، تغییر در ساختار خانوار مانند افزایش خانوارهای یکنفره، زندگی مشترک بدون ازدواج، افزایش طلاق و افزایش خانوادههای تکوالدی و تکفرزندی است. جمعیت این پژوهش را4267 نفر از مردان و زنان 15ساله و بالاتر ساکن در منقطههای شهری و روستایی شهرستانهای اسفراین، اهواز، بابلسر، بجنورد، خرمآباد، سقز، کامیاران، گنبدکاووس، محمودآباد و همدان تشکیل میدهند.بهطورکلی، نتایج پژوهش نشان داده است که نزدیک به دوپنجمِ افراد بررسیشده به سقطجنین نگرش مثبت دارند. درعینحال، این الگوی کلی تحت تأثیر سه دسته متغیر تعیینکننده،شامل متغیرها و تعیینکنندههای جمعیتشناختی پایه،مانند سن، جنس، وضعیت تأهل، محل سکونت، بعد ایدهآل خانواده و سطح تحصیلات، متغیرهای مرتبط با مؤلفههای مذهبی و دینداری، و متغیرهای مرتبط با نگرشهای جنسیتی است.
داریوش بوستانی؛ روحالله خواجهدولتآباد
دوره 8، شماره 2 ، تیر 1393، ، صفحه 56-74
چکیده
این پژوهش بهدنبال شناسایی و فهم بسترهای تسهیلکنندة مصرف مواد مخدر درمیان دانشجویان مبتلا به اعتیاد در دانشگاه شهیدباهنر کرمان است. در اینزمینه، پانزدهتن از دانشجویان وابسته و مبتلا به مصرف مواد تحت بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روششناسی کیفیِ نظریة زمینهای صورت گرفته است. پنج مقولة اصلی و یک مقولة ...
بیشتر
این پژوهش بهدنبال شناسایی و فهم بسترهای تسهیلکنندة مصرف مواد مخدر درمیان دانشجویان مبتلا به اعتیاد در دانشگاه شهیدباهنر کرمان است. در اینزمینه، پانزدهتن از دانشجویان وابسته و مبتلا به مصرف مواد تحت بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روششناسی کیفیِ نظریة زمینهای صورت گرفته است. پنج مقولة اصلی و یک مقولة هسته ازخلال کدگذاری دادهها استخراج شدند. اعتیاد از نمای نزدیک (اعتیاد در خانواده)، همگشتی و معاشرت با افراد مصرفکننده، همذاتپنداری و الگوپذیری از الگوهای نقش، عادیسازی ذهنیت مصرف مواد، تداول مکانی و محلهای مصرف مواد و بستر مهیای زودآشنایی و مشاهدهگری رفتارها و تعاملات مصرفمحور، از مقولههای استخراجی اثرند. میتوان با مداقة کلی در مقولههای پژوهش گفت که گرایش و ابتلا به اعتیاد درمیان دانشجویان تحت بررسی، تحت تأثیر بسترهای تسهیلکنندهای چون مشاهده، همگشتی و تداول محلهای و مکانی مصرف، قبل از ورود آنها به دانشگاه بارگذاری شده و همذاتپنداری، الگوپذیری و عادیشدن ذهنیت مصرف مواد در چنین بسترهایی در اعتیاد آنها نقش بسزایی داشته است.
سردار فتوحی؛ زهرا رضایینسب
دوره 11، 2(ویژه ایلام) ، تیر 1396، ، صفحه 56-77
چکیده
پژوهش حاضر بر اینفرض بنا شده است که حوزۀ اجتماعی فرد یا شبکههای ارتباطی، اطلاعات و منابعی برای آگاهی، نیاز، تخیل و... فراهم میکند و به شخصیت و ویژگی کارآفرین سمتوسو میدهد. هدف پژوهش بررسی تأثیر ساختارِ شبکههای اجتماعی بر ویژگیهای کارآفرینانه است. روش پژوهش پیمایش است و جامعۀ آماری را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه ...
بیشتر
پژوهش حاضر بر اینفرض بنا شده است که حوزۀ اجتماعی فرد یا شبکههای ارتباطی، اطلاعات و منابعی برای آگاهی، نیاز، تخیل و... فراهم میکند و به شخصیت و ویژگی کارآفرین سمتوسو میدهد. هدف پژوهش بررسی تأثیر ساختارِ شبکههای اجتماعی بر ویژگیهای کارآفرینانه است. روش پژوهش پیمایش است و جامعۀ آماری را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه ایلام در سال تحصیلی 1396-1397 تشکیل دادهاند که تعداد آنها 586 دانشجو بوده است. 250 نفر ازمیان جامعة آماری با روش نمونهگیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شدهاند. یافتهها مبین آن است 50 درصد دانشجویان در شبکههای روابط کوچک قرار دارند که دارای تنوع زیاد (44/0)، تراکم زیاد (60/0)، ولی قدمت تقریباً کم (18/0) است. 58 درصد دانشجویان کمترین ارتباط را با کارآفرینان داشته اند و 32 درصد دانشجویان نیز کمترین ارتباط را با شاغلان داشته اند. اینوضعیت از ساختارِ شبکۀ روابط بر کارآفرینی دانشجویان تأثیر گذاشته است. به عبارتی، ساختار شبکۀ اجتماعی بر همة ویژگیهای کارآفرینانه (خطرپذیری متعادل، کانون کنترل، نیاز به موفقیت، سلاست فکری، عملگرایی، تحمل ابهام، رؤیاپردازی و چالشطلبی) دارای تأثیر معنادار است. نتیجۀ کلی نشان میدهد کارآفرین بودن اتفاقی نیست و کارآفرینی افراد منوط به ویژگیهایی است که در موقعیتهای مختلف و با توجه به نحوة قرارگرفتن در گروههای اجتماعی، متفاوت خواهد بود.
مصطفی صداقت رستمی؛ علی بیگدلی
دوره 10، 2-3 ، تیر 1395، ، صفحه 57-76
چکیده
در کشور ما، توجه کمی به ترجمة متون علمی، بهویژه متون علوماجتماعی شدهاست و اکثر محققان و دانشگاهیان ترجمهپژوه و زبانشناس ما توجه خود را به متون ادبی معطوف کردهاند.البته،باید گفت که نظریهپردازان ترجمه نیز زیاد به متون علمی نپرداختهاند و تمرکز اصلیشان متون ادبی بودهاست. ترجمة متون علمی مشکلات خاص خود را دارد و هرکسی ...
بیشتر
در کشور ما، توجه کمی به ترجمة متون علمی، بهویژه متون علوماجتماعی شدهاست و اکثر محققان و دانشگاهیان ترجمهپژوه و زبانشناس ما توجه خود را به متون ادبی معطوف کردهاند.البته،باید گفت که نظریهپردازان ترجمه نیز زیاد به متون علمی نپرداختهاند و تمرکز اصلیشان متون ادبی بودهاست. ترجمة متون علمی مشکلات خاص خود را دارد و هرکسی قادر نیست که وارد عرصة ترجمة متون علمی، بهخصوص متون علوم اجتماعی، شود. با توجه به اینمسئله، هدف تحقیق حاضر این است که برای ترجمة متون علوم اجتماعی راهکارهایی برگرفته از آرای نظریهپردازان رشتة مطالعات ترجمه ونیز مترجمان فعال در زمینة علوم اجتماعی ارائه دهد. برای اینمنظور، به مواردی همچون تمایز میان متون ادبی و علمی و فرآیند معادلیابی در ترجمة متون علوم اجتماعی اشاره میکنیم و درخلال این موارد به مشکلات ترجمة این نوع متون میپردازیم. تحقیق پژوهش توصیفیـ تحلیلی استوامید است که این مقاله بتواند توجه ما را به ترجمة متون علمی بیشتر کند و برای دانشجویان رشتة علوم اجتماعی و افراد علاقهمند به ترجمة متون علوم اجتماعی و علمی مفید باشد.
خدیجه سفیری؛ سارا ایمانیان
دوره 5، شماره 2 ، تیر 1390، ، صفحه 58-77
چکیده
تکنیکهای تحقیق با کودکان، همگام با توسعة جامعهشناسی کودکی مورد استقبال پژوهشگرانی قرار گرفت که خواستار مشارکت بیشتر کودکان در پژوهش و انجام تحقیق با آنان و نه تنها دربارة آنان بودند.تکنیک "نقاشی و نگارش" با ترکیب نقاشی کودک و نوشتة او دربارة آن، دادههایی منعطف به دست میدهد که هم برای تحلیل کمی و هم جهت تحلیل کیفی مناسباند.این ...
بیشتر
تکنیکهای تحقیق با کودکان، همگام با توسعة جامعهشناسی کودکی مورد استقبال پژوهشگرانی قرار گرفت که خواستار مشارکت بیشتر کودکان در پژوهش و انجام تحقیق با آنان و نه تنها دربارة آنان بودند.تکنیک "نقاشی و نگارش" با ترکیب نقاشی کودک و نوشتة او دربارة آن، دادههایی منعطف به دست میدهد که هم برای تحلیل کمی و هم جهت تحلیل کیفی مناسباند.این تکنیک را میتوان بهعنوان کاری انفرادی یا بخشی از یک طرح تحقیقاتی گروهی گسترده به کار برد. همچنین برای موضوعات متنوع و گروههای سنی مختلف کودکان استفاده شده است. در این مقاله، به معرفی این تکنیک، مزایا و محدودیتها و تجربة کاربرد آن در جامعة ایران میپردازیم.
ناصر فکوهی؛ یاسمن اوحدی
دوره 6، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 58-78
چکیده
زندگی شهری یکی از نشانه های بارز نفوذ مدرنیته به زندگی جوامع شهری است و تعلق داشتن به جمع و حضور در فضاهای اجتماعی یکی از نیازهای زندگی انسان امروز است.در جوامع گوناگون استفاده از فضاهای عمومی شهر برای افراد جامعه بر حسب متغیرهایی چون سن،جنس،گروه های اجتماعی،اقلیت های قومی و نژادی و ...متفاوت است و این عوامل بر میزان و نحوه حضور در فضاهای ...
بیشتر
زندگی شهری یکی از نشانه های بارز نفوذ مدرنیته به زندگی جوامع شهری است و تعلق داشتن به جمع و حضور در فضاهای اجتماعی یکی از نیازهای زندگی انسان امروز است.در جوامع گوناگون استفاده از فضاهای عمومی شهر برای افراد جامعه بر حسب متغیرهایی چون سن،جنس،گروه های اجتماعی،اقلیت های قومی و نژادی و ...متفاوت است و این عوامل بر میزان و نحوه حضور در فضاهای عمومی شهر تاثیر گذار هستند.بحران هویت در میان نسل جوان جامعه که آینده ساز آن تلقی می شوند امروزه عمیق تر شده و از جنبه های سطحی و ناپایدار به جنبه های کنشی و ذهنی پایدار رسیده است.جوان امروزی نیازمند آن است که افزون بر سازگار شدن با هنجارهای اجتماعی و غیررسمی جامعه،عادت واره های خویش را گاه حتی در جهتی نه چندان دلخواه دستکاری کند.هدف مقاله حاضر شناخت،بررسی و تحلیل چگونگی شکل گیری و تحول زمینه های اجتماعی و فرهنگی هویت و موقعیت جوانی دختران دانشجو در شهر رفسنجان است.بیدن منظور،با استفاده از روش کیفی و از خلال مصاحبه های فردی و گروهی 50 نفر از دختران دانشجو در رفسنجان متناسب با شاخص های مورد نظر انتخاب شدندو با کمک تکنیک تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج نشان میدهد فشارهای روانی -اجتماعی بر دختران جوان که هم از سوی خانواده و هم قوانین رسمی و غیر رسمی جامعه بر آنها اعمال می شود،اندیشه ها و کنش های دختران را تحت تاثیر قرار داده و هویت جنسیتی آنها را پررنگ تر ساخته است.یافته ها همچنین تضاد موقعیت دوگانه دختران و زنان را در مواجهه با گسست و همسازی میان سنت و مدرنیته موجود در جامعه و در نتیجه اختلال در شکل گیری هویت آنها را نشان می دهد.
محمدحسین پناهی؛ سعیده امینی؛ علی ساعی؛ تینا روشن
دوره 7، شماره 2 ، تیر 1392، ، صفحه 59-86
چکیده
در این نوشتار اعتماد سیاسی استادان دانشگاه مورد تحلیل قرار گرفته است. پرسشاین مقاله آن است که اعتماد سیاسی استادان دانشگاه چگونه قابلتبیین است؟ ساختارمنطقی نظری متن حاضر به این صورت فرموله شده است که «کیفیت حکمرانی علتلازم برای اعتماد سیاسی است.» روش گردآوری دادههای این پژوهش پیمایشاجتماعی فازی و روش ارزیابی فرضیۀ شرط لازم ...
بیشتر
در این نوشتار اعتماد سیاسی استادان دانشگاه مورد تحلیل قرار گرفته است. پرسشاین مقاله آن است که اعتماد سیاسی استادان دانشگاه چگونه قابلتبیین است؟ ساختارمنطقی نظری متن حاضر به این صورت فرموله شده است که «کیفیت حکمرانی علتلازم برای اعتماد سیاسی است.» روش گردآوری دادههای این پژوهش پیمایشاجتماعی فازی و روش ارزیابی فرضیۀ شرط لازم تکنیک سازگاری و پوشش است.گزاره های مشاهده ای دلالت برآن دارند که کیفیت حمکرانی بهمثابۀ شرط لازم برایاعتماد سیاسی رد میشود. براساس شواهد موجود کیفیت حمکرانی بهمثابۀ شرط کافیپذیرفته میشود. بنابراین، یافتههای تجربی به اصلاح دستگاه نظری فرمولهشده بهصورت «کیفیت حکمرانی علت کافی برای اعتماد سیاسی است» منجر شده است.ارزش شاخص سازگاری بین دو مجموعۀ کیفیت حکمرانی و اعتماد سیاسی برابر با3/51است
محمدمسعود سعیدی
دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1392، ، صفحه 60-80
چکیده
نمودهای متفاوت دین لزوماً منجر به رویکردهای متفاوت به شناخت دین می شوند:
رویکرد درون دینی برای مطالعة نمود معرفتی و رویکرد برون دینی برای مطالعة نمود
خارجی. کانون توجه، هدف شناسایی و در نتیجه روش این دو رویکرد تفاوت مهمی با
هم دارند. از این منظر، این دو رویکرد در یک سطح نیستند تا تعارض کنند، بلکه- با
رعایت حدود و شرایط- بیشتر مکمل هم ...
بیشتر
نمودهای متفاوت دین لزوماً منجر به رویکردهای متفاوت به شناخت دین می شوند:
رویکرد درون دینی برای مطالعة نمود معرفتی و رویکرد برون دینی برای مطالعة نمود
خارجی. کانون توجه، هدف شناسایی و در نتیجه روش این دو رویکرد تفاوت مهمی با
هم دارند. از این منظر، این دو رویکرد در یک سطح نیستند تا تعارض کنند، بلکه- با
رعایت حدود و شرایط- بیشتر مکمل هم در شناخت همه جانبة دین محسوب می شوند.
یکی از دین شناسی هایی که رویکرد برون دینی دارد جامعه شناسی دین است با تنوعی
در روش ها، و یکی از روش های جامعه شناسی دین که خصوصاً از اوایل قرن بیست ویکم
با توجه روزافزونی مواجه شده است تحلیل تاریخی- تطبیقی است. این روش علاوه بر
برخورداری از تکنیک های مناسب برای توصیف و تبیین تاریخی با موضوعاتی که به
تازگی در مطالعات دینی اهمیت یافته اند سازگاری های روش شناختی متعددی دارد.
مریم رفعتجاه؛ اعظم فلاح سفیدکوه
چکیده
فرهنگ پوشش و نوع پوشاک مردم ارزشها و نگرشها و فرهنگ جامعه را نمایان میکند. جوانان قشر نوجو و فعال جامعه و ترسیمکنندة فردای آن هستند. ازاینرو، در پژوهش حاضر، فرهنگ پوشش جوانان شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن مطالعه شده است. این پژوهش با روش پیمایشی، دختران و پسران 18 تا 35 ساله را در دو منطقة بالا (منطقة ۲) و پایین (منطقة ۱۶) شهر تهران ...
بیشتر
فرهنگ پوشش و نوع پوشاک مردم ارزشها و نگرشها و فرهنگ جامعه را نمایان میکند. جوانان قشر نوجو و فعال جامعه و ترسیمکنندة فردای آن هستند. ازاینرو، در پژوهش حاضر، فرهنگ پوشش جوانان شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن مطالعه شده است. این پژوهش با روش پیمایشی، دختران و پسران 18 تا 35 ساله را در دو منطقة بالا (منطقة ۲) و پایین (منطقة ۱۶) شهر تهران تحت بررسی قرار داده است. شیوة نمونهگیری خوشهای و تکنیک گردآوری دادهها پرسشنامه بوده است. مطابق یافتههای توصیفی، سبک لباسپوشیدن پسران و دختران در مناطقِ بررسیشده تفاوت معناداری نداشته است. سبک پوشش پاسخگویان زن نیز در مهمانیهای زنانه در دو منطقه تفاوت معناداری نداشت، اما استفاده از لباسهای یقهباز در مهمانیهای زنانه در منطقة 2 چهاربرابر زنان منطقة 16 بوده است. بهلحاظ رنگ لباس، میان مردان و زنان تفاوت معناداری مشاهده نشد، اما میزان استفاده از رنگهای روشن در منطقة 2 و میزان استفاده از رنگهای تیره در منطقة 16 بیشتر بوده است. با توجه به یافتههای تبیینی، سبک پوشش مردان با سن، تحصیلات، سرمایة فرهنگی، معیارهای خرید پوشاک و ارزشها و نگرشهای آنان همبستگی مستقیم و معنادار دارد. پایبندی دینی مناسکی نیز با سبک پوشش همبستگی قوی معکوس و معنادار نشان میدهد؛ به این معنا که هرچه پایبندی دینی مردان در بعد مناسکی بیشتر باشد، مدگرایی در پوشش آنان کمتر و تمایل آنان به سبک پوششی سنتی و رسمی بیشتر میشود. مطابق یافتههای پژوهش، سبک پوشش با متغیر ارزشها و نگرشهای پاسخگویان همبستگی معناداری دارد، اما برای دختران و پسران نتیجة متفاوتی را نشان میدهد: این رابطه در میان پسران مستقیم و در میان دختران معکوس است؛ یعنی هرچه ارزشها و نگرشهای دختران سنتیتر باشد، گرایش آنها به سبک پوشش مدرن بیشتر است. این الگو در مهمانیها با سبک پوشش زنانه و لباسهای با پوشانندگی کمتر و در فضاهای عمومی با پوشش غیراسلامی (جلوهگرانه) خود را نشان میدهد.
محمود شارع پور؛ محمد فاضلی
دوره 1، شماره 2 ، تیر 1385، ، صفحه 62-82
چکیده
در هر اجتماع علمی سازمانهایی وجود دارند که برای تقویت آن اجتماع علمی نقش های متعددی را ایفا می کنند.سازمانهایی که دستاوردهای علمی را منتشر میکنند ،مراکز تحقیقاتی و انجمنهای علمی از جمله این سازمانها هستند.بررسی نقش هر یک از اینها در ساختار نظام و اجتماع علمی بخشی از حوزه کاری جامعه شناسی علم است.انجمنهای علمی در این میان نقش مهمی دارند. ...
بیشتر
در هر اجتماع علمی سازمانهایی وجود دارند که برای تقویت آن اجتماع علمی نقش های متعددی را ایفا می کنند.سازمانهایی که دستاوردهای علمی را منتشر میکنند ،مراکز تحقیقاتی و انجمنهای علمی از جمله این سازمانها هستند.بررسی نقش هر یک از اینها در ساختار نظام و اجتماع علمی بخشی از حوزه کاری جامعه شناسی علم است.انجمنهای علمی در این میان نقش مهمی دارند. در سال 1378 وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری با ابلاغ آئین نامه ای، تشکیا انجمن های علمی دانشجویی را اعلام کرد.در مدت بسیار کوتاهی،تعداد زیادی از این انجمن ها در دانشگاه ایجاد شد و دانشجویان زیادی به فعالیت در آنان پرداختند.اهداف زیادی از تاسیس این انجمن ها مدنظر بوده است،لیکن در این مقاله از موضوع جامعه شناسی علم به بازتعریف کارکردهای محتمل برای این انجمن ها پرداخته می شود.در ضمن به کمک مطالعه ای تجربی در سه دانشگاه تهران،مازندران و گیلان،میزان تحقق برخی کارکردهای متصور برای آن ها ارزیابی خواهد شد.
بیژن زارع؛ مجید روهنده
دوره 9، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 64-87
چکیده
لزوم مشارکت مردم در تمام فعالیتهای اجتماعی و سیاسی امروزه در همة جوامع پذیرفته شده و روزبهروز نیز بر اهمیت آن افزوده میشود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی انجام شده است. در این تحقیق، با استفاده از نظریه های تلفیقی مشارکت به منزلة پشتوانة نظری، رابطة بین رضایت مندی اجتماعی و سیاسی، دینداری، ...
بیشتر
لزوم مشارکت مردم در تمام فعالیتهای اجتماعی و سیاسی امروزه در همة جوامع پذیرفته شده و روزبهروز نیز بر اهمیت آن افزوده میشود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی انجام شده است. در این تحقیق، با استفاده از نظریه های تلفیقی مشارکت به منزلة پشتوانة نظری، رابطة بین رضایت مندی اجتماعی و سیاسی، دینداری، رسانهها و پایگاه اجتماعی- اقتصادی با مشارکت تحت بررسی قرار گرفت. روشی که در تحقیق حاضر به کار رفته پیمایش است و از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جمعیت تحقیق کلیة شهروندان بالای 18 سال شهر کرج است که 400 نفر از میان آنها به مثابة نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای رگرسیون خطی دومتغیره، آزمون تی، و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. درنهایت، مشخص شد که رضایت مندی سیاسی 33 درصد از 19 درصد از / تغییرات مشارکت اجتماعی- سیاسی را توضیح میدهد، دینداری نیز 6 تغییرات متغیر وابسته را تبیین میکند. بین هریک از متغیرهای رضایت مندی اجتماعی، رسانة جمعی، درآمد و جنسیت با مشارکت اجتماعی- سیاسی هم رابطة معنادار مشاهده شد. پساز ورود همزمان متغیرهای اصلی و متغیرهای شخصی شهروندان به مدل تحقیق، مشخص شد که درمجموع متغیرهای تحقیق 41 درصد از تغییرات مشارکت اجتماعی- سیاسی را توضیح میدهند. نتایج تحقیق حاضر از برازش بالای نظریة تحقیق با یافته های تجربی مشاهدهشده حکایت دارد.
داریوش حیاتی
دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1385، ، صفحه 67-99
چکیده
مقوله ی اسکان جامعه عشایری،امروزه شاید مهمترین یحثی است که در مورد این جامعه در سطح کشور مطرح می باشد.عشایر ایارن در اوایل سده اخیر ، یک بار طعم تلخ اسکان اجباری را که توسط حکومت پهلوی اول بر آنان تحمیل گردید،تجربه نمودند.اما امروزه مقوله اسکان در قالب جدیدی جدای از اسکان اجباری و بر اساس دیدگاه گروهی از متولیان امور عشایر کشور ...
بیشتر
مقوله ی اسکان جامعه عشایری،امروزه شاید مهمترین یحثی است که در مورد این جامعه در سطح کشور مطرح می باشد.عشایر ایارن در اوایل سده اخیر ، یک بار طعم تلخ اسکان اجباری را که توسط حکومت پهلوی اول بر آنان تحمیل گردید،تجربه نمودند.اما امروزه مقوله اسکان در قالب جدیدی جدای از اسکان اجباری و بر اساس دیدگاه گروهی از متولیان امور عشایر کشور مطرح شده است.ایشان بر این اعتقاد می باشند که دیگر دوره زندگی کوچ نشینی گذشته و وقت آن رسیده که کوچ نشینان به زندگی یکجا نشینی روی آورند.دشت بکان فارس محل اجرای یکی از مهمترین طرح های اسکان عشایر در کشور بوده است که در اجرای این طرح حدود 500 خانوار عشایری از چهار تیره ی یکی از طوایف ایل قشقایی ،در این دشت،اسکان داده شده اند.هدف این مطالعه در ابتدا بررسی مشکلات ناشی از اجرای این طرح و مطالعه ی پیامدهای آن می باشد و سپس به منظور رفع مشکلات موجود و اجرای هر چه موفق تر طرحهای اسکان آتی،به ارائه راهکارها و خط مشیهایی مبادرت شده اند. ر.ش پژوهش به کار گرفته شده در این مطالعه از نوع کیفی بوده است. در مطالعات میدانی از سه شیوه مشاهدات میدانی،مصاحبه در قالب گروه های متمرکز و مطالعه موردی عمیق بهره گرفته شد.مطالعات اسنادی و مصاحبه های انفرادی با برنامه ریزان و مجریان طرح از دیگر شیوه های پژوهشی مورد استفاده در این مطالعه بوده است.یافته نشان می دهد که توزیع امکانات واگذاری به خانواده های اسکان داده شده بدون توجه به ویژگیهای جمعیتی و سایر شرایط خانوارهای عشایری بوده است.
با توجه به اینکه هدف اجرای طرح اسکان تغییر ساختار تولیدی و معیشتی خانوارهای مشمول طرح از زندگی دامپروری به زندگی کشاورزی بوده است،در بعد کشاورزی،ساکنان منطقه با مشکلات عدیده ای مواجه هستند که کمبود منابع آب ،پایین بودن زمینهای زراعی واگذار شده به دلیل پستی و بلندی و شرایط اقلیمی منطقه و ناکافی بودن میزان دانش غنی و مهارتی خانوارها در مورد فعالیتهای کشاورزی از اهم آنها بوده است.دامداری منطقه نیز به دلیل فشار زیاد دامهای موجود بر مراتع دشت،عدم امکان کشت علوفه در حد مورد نیاز دامداران و طولانی بودن دوره سرما در این دشت از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشد.تخریب و فرسایش شدید پوشش گیاهی و منابع آب دشت بکان از هم اکنون مقوله پایداری اکولوژیکی منطقه را زیر سوال برده است.در پایان بر اساس یافته های این مطالعه،به رائه راهکارهای مبادرت شده است که به طور خلاصه عبارتند از :تاکید توامان بر بعد نرم افزاری و سخت افزاری طرحای اسکان،ضرورت اتخاذ روش های برنامه ریزی،اجرا و ارزشیابی طرحهای اسکان عشایر بر اساس بینش بین رشته ای،اتخاذ سیاستهای تشئیق و حمایت از کانونهای اسکان خودجوش ،لزوم داشتن بینشی بلند مدت و آینده نگر در اجرای طرحهای توسعه ای و اسکان به دلیل توجه به وضعیت جوانان و در نهایت اهمیت توجه به جنبه های اکولوژیکی به دلیل ویژگیهای جامعه عشایری والزام مطالعه و پیش بینی پیامدهای ریست محیطی قبل از تصویب و اجرای هر گونه طرحی در رابطه با امور عشایر.
انسیه زواره؛ عالیه شکربیگی؛ تقی آزادارمکی
دوره 11، 1 (اولین ویژه نامه جامعه شناسی خانواده) ، فروردین 1396، ، صفحه 69-91
چکیده
در این پژوهش به مطالعة روابط درون خانواده ازمنظر روابط میان سه نسل کهنسال، میانسال و جوان پرداخته شدهاست تا روشن شود که این روابط تابع چه گفتمانهایی است و آیا این گفتمانها بههم نزدیکاند یا نشانة مشهودی از فاصله میان این سه نسل دیده میشود. روش محقق بهرهگیری از رهیافت کیفی، مبتنی بر تحلیل موقعیت گفتمانی، با تأکید بر ...
بیشتر
در این پژوهش به مطالعة روابط درون خانواده ازمنظر روابط میان سه نسل کهنسال، میانسال و جوان پرداخته شدهاست تا روشن شود که این روابط تابع چه گفتمانهایی است و آیا این گفتمانها بههم نزدیکاند یا نشانة مشهودی از فاصله میان این سه نسل دیده میشود. روش محقق بهرهگیری از رهیافت کیفی، مبتنی بر تحلیل موقعیت گفتمانی، با تأکید بر مصاحبههای روایی، و درنهایت کشف نظریة زمینهای گفتمانی بودهاست. بهاینمنظور، 30 نفر از شهروندان تهرانی بهشیوة هدفمند و چندگانه انتخاب شدند. یافتهها نشان داد که روابط میان سه نسل در خانوادة ایرانی همگراست و درعین تفاوت گفتمان نوگرایی سنتپیشة نسل اول، نوگرایی محافظهکارانة نسل دوم، و نوگرایی پیشروِ نسل سوم، هرسه در گفتمانی بههم نزدیک میشوند که گفتمان نوگرایی است و برآیند آن نظریة زمینهای گفتمان همگرایی نسلی نوخواهانه در خانوادة ایرانی است و خانواده درعین تفاوتها، در مسیر تهدید نسلی قرار ندارد و همچنان خانواده موضوع دارای اهمیت و اولویت نسلهاست.
سیامک زند رضوی؛ ناهید رحیمی پور انارکی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 73-98
چکیده
جمهوری اسلامی ایران در سال 1373 پیمان نامه حقوق کودک را به طور مشروط پذیرفته است.اما برای عمل در تحقق اصول آن اقدام چندانی صورت نداده است.در این مقاله وضعیت چند اصل پایه ای پیمان نامه مرتبط با آموزش و کار کودکان که ضامن تحقق همه اصول پیمان نامه در زمینه های اصلی(بقا-رشد-امنیت و مشارکت)برای کودکان است مورد بررسی قرار میگیرد..این پژوهش در ...
بیشتر
جمهوری اسلامی ایران در سال 1373 پیمان نامه حقوق کودک را به طور مشروط پذیرفته است.اما برای عمل در تحقق اصول آن اقدام چندانی صورت نداده است.در این مقاله وضعیت چند اصل پایه ای پیمان نامه مرتبط با آموزش و کار کودکان که ضامن تحقق همه اصول پیمان نامه در زمینه های اصلی(بقا-رشد-امنیت و مشارکت)برای کودکان است مورد بررسی قرار میگیرد..این پژوهش در استان کرمان انجام شده است و از روش پیمایش با نموه گیری گلوله برفی(پرسان پرسان )استفاده شده است.474 کودک کارگر (کمتر از 18 سال،411 ایرانی و 63 افغان)در نه نقطه استان کرمان ،مورد مصاحبه حضوری قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده معلق شدن دست کم یک حق، به طور مشترک برای هر دو گروه،کودکان کارگر ایرانی و افغان است. در حالی که برای کودکان دست دوم حقوق بیشتری معلق شده است. در ادامه،راه حلهای مسئله در 3 عرصه جامعه شناسی حرفه ای،جامعه شناسی انتقادی و جامعه شناسی مردم مدار جستجو می شود.
حمید عباداللهی چنذانق؛ حسن چاوشیان؛ مریم اسمعیل زاده سالستانی
دوره 9، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 5-34
چکیده
هدف این مطالعه، بررسی منطق حاکم بر کنشهای نمایشی بدنیِ زنان و انگیزة آنان از کسب داراییِ زیبایی در جریان زندگی روزمره در جامعة ایران است. برای مطالعة این منطق، از رویکردی تلفیقی، بر محور نظریة «پدرسالاریِ جدیدِ» هشام شرابی، استفاده شدهاست که قابلیت ثبت و تحلیلِ پویاییها و پیچیدگیهای کنشِ نمایشِ بدنِ زنانه را در جریان ...
بیشتر
هدف این مطالعه، بررسی منطق حاکم بر کنشهای نمایشی بدنیِ زنان و انگیزة آنان از کسب داراییِ زیبایی در جریان زندگی روزمره در جامعة ایران است. برای مطالعة این منطق، از رویکردی تلفیقی، بر محور نظریة «پدرسالاریِ جدیدِ» هشام شرابی، استفاده شدهاست که قابلیت ثبت و تحلیلِ پویاییها و پیچیدگیهای کنشِ نمایشِ بدنِ زنانه را در جریان تعاملات اجتماعی دارد. با توجه به ماهیت تحقیق و با اتکا به رویکرد نظری پژوهش، 82 نفر نمونه با روش گلولهبرفی از مراکز تعاملات مناسکی (باشگاههای بدنسازی، آرایشگاهها و جلسههای مذهبی) در شهر رشت انتخاب شدند. مصاحبه با نمونهها، با روش مصاحبة نیمهساختمند انجام شد. براساس نتایج پژوهش، با توجه به ریشههای کنشهای نمایشی بدن زنانه، میتوان پنج تیپ میانة سنتیمذهبی، تیپ میانه با نگاه شرقشناختی، تیپ شرقشناختی و تیپ فمینیستی. نمایش بدن زنانه در چهار تیپ نخست، تحت تأثیر الگوهای پدرسالارانة «سنتی» یا «جدید» است؛ بهطوریکه هرچه از تیپ نخست بهسوی تیپ چهارم پیش میرویم، حاکمیت الگوهای پدرسالارانة «سنتی» به الگوهای پدرسالارانة «جدید» تغییر میکند. چهار تیپ نخست، با وجود تفاوتها، در حاکمیت الگوهای پدرسالارانه بر کنشهای نمایش بدن مشابهاند و فقط تبپ فمینیستی درمقابل این الگوها جبههگیری میکند. تیپ را شناسایی کرد: تیپ رادیکال اسلامگرای سیاسی،
مسعود اخوان کاظمی
دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 5-35
چکیده
بسیاری از انقلابهایی که در طول تاریخ رخ دادهاند، "انقلاب ملی" و تعداد اندکی از آنها بهعنوان "انقلاب بزرگ" شناخته میشوند. این انقلابها دارای شاخصههای ویژهای هستند که بهصورتی آشکار آنها را از دیگر انقلابها متمایز و ممتاز میسازند. این مقاله درصدد پاسخگویی به این سئوال است که انقلابهای بزرگ چه ویژگیهایی دارند ...
بیشتر
بسیاری از انقلابهایی که در طول تاریخ رخ دادهاند، "انقلاب ملی" و تعداد اندکی از آنها بهعنوان "انقلاب بزرگ" شناخته میشوند. این انقلابها دارای شاخصههای ویژهای هستند که بهصورتی آشکار آنها را از دیگر انقلابها متمایز و ممتاز میسازند. این مقاله درصدد پاسخگویی به این سئوال است که انقلابهای بزرگ چه ویژگیهایی دارند و با چه شاخصههایی میتوان آنها را شناخت؟ و اساساً نقاط تمایز آنها با دیگر انقلابها چیست؟ مدعای نوشتار حاضر این است که تنها تعداد بسیار اندکی از انقلابها را میتوان در مقولۀ "انقلابهای بزرگ" طبقهبندی کرد. در واقع، انقلابهای بزرگ پدیدههایی نادر و کمیاباند. این انقلابها نقاط عطفی مهم در تاریخ تحولات جامعۀ بینالمللی محسوب میشوند و باعث ایجاد تحـولات گسترده و عمیقی در سطح جهانی میشوند؛ بهگونهای که آثار و پیامدهای حاصل از چنین انقلابهایی هنوز هم، پس از سالها و قرنها، در جامعۀ بشری و در زندگی سیاسی در عرصۀ بینالمللی تأثیرگذار است. مقالۀ حاضر با استفاده از روش تحلیل اسنادی، ضمن ارائۀ شاخصهها و ویژگیهایی برای انقلابهای بزرگ، مدعی میشود که چهار انقلاب فرانسه، روسیه، چین و ایران را میتوان از جمله انقلابهای بزرگ دوران مدرن تلقی کرد. از اینرو، با مطالعه و بررسی عناصر اصلی و ویژگیهای بینالمللی این انقلابها، میتوان معیارها و اصـولی برای شناخت انقلابهای بزرگ و تفکیک آنها از دیگر انقلابها ارائه کرد.
محمدتقی ایمان؛ عبدالعلی لهسائی زاده؛ زهرا یادعلی جمالوئی
دوره 8، شماره 4 ، دی 1393، ، صفحه 21-34
چکیده
این مطالعه به دنبال بررسی رابطه بین جهتگیری مذهبی و رضایت زناشویی در بین زنان متاهل ساکنشهرهای نجفآباد و فولادشهر میباشد. پرسشنامهها در بین 737نفر از زنان متاهلی کوه حوداقل سوهسال از زمان ازدوا آنها سپری شده است توزیع و تکمیل گردید. نتوایج نشوان مویدهود کوه در بوینپاسخگویانی که جهتگیری مذهبی قویتری داشتهاند رضایت زناشویی نیز بالاتر ...
بیشتر
این مطالعه به دنبال بررسی رابطه بین جهتگیری مذهبی و رضایت زناشویی در بین زنان متاهل ساکنشهرهای نجفآباد و فولادشهر میباشد. پرسشنامهها در بین 737نفر از زنان متاهلی کوه حوداقل سوهسال از زمان ازدوا آنها سپری شده است توزیع و تکمیل گردید. نتوایج نشوان مویدهود کوه در بوینپاسخگویانی که جهتگیری مذهبی قویتری داشتهاند رضایت زناشویی نیز بالاتر بوده است. این مطالعهابعاد متعددی از نظریه چرخه زندگی خانواده را پوشش میدهد. در کل نتایج موید این است که جهت-گیری مذهبی با رضایت زناشویی کاملا در ه تنیده است.
نورالدین اله دادی؛ محمد جواد زاهدی؛ هوشنگ نایبی؛ شهناز صداقت زادگان
دوره 9، شماره 3 ، مهر 1394، ، صفحه 27-52
چکیده
هویت ملی یکی از مقولههای بسیار مهم و اساسی است که در سالهای اخیر هم در ادبیات سیاسی، اجتماعی و هم در سیاستگذاریهای فرهنگی به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است. سبک زندگی از جمله عوامل مهمی است که تأثیر تعیینکنندهای بر هویت ملی دارد. برخلاف جامعه سنتی در جامعه معاصر به واسطه ظهور جامعه مصرفی، سبک زندگی و تعین بخشی آن ...
بیشتر
هویت ملی یکی از مقولههای بسیار مهم و اساسی است که در سالهای اخیر هم در ادبیات سیاسی، اجتماعی و هم در سیاستگذاریهای فرهنگی به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است. سبک زندگی از جمله عوامل مهمی است که تأثیر تعیینکنندهای بر هویت ملی دارد. برخلاف جامعه سنتی در جامعه معاصر به واسطه ظهور جامعه مصرفی، سبک زندگی و تعین بخشی آن در حوزههای دیگر و از جمله هویت ملی اهمیت بیشتری یافته است. این مقاله به دنبال تبیین رابطه میان سبک زندگی و هویت ملی در چهار شهر استان لرستان شامل خرم آباد، بروجرد، دورود و الشتر است. استراتژی این تحقیق قیاسی و از تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه برای جمعآوری دادهها استفاده شده است. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان میدهد که سبک زندگی مدرن به شکل مستقیم 5/0 درصد و ملی تأثیر میگذارد. همچنین در زمینه تأثیر سبک زندگی بر روی دینداری نتایج نشان میدهد که سبک مدرن 7/0- درصد منفی بر روی دینداری تأثیر میگذارد و سبک سنتی 19/0 درصد بر روی دینداری تأثیر میگذارد. بنابراین سبک زندگی مدرن و سنتی به صورت غیر مستقیم و از طریق دینداری نیز بر هویت ملی اثر گذارند. علاوه بر آن در زمیته تأثیر دینداری بر روی هویت ملی نیز دینداری به شکل مستقیم 21/0 درصد بر هویت ملی تأثیر میگذارد.
سبک سنتی 33/0 درصد بر هویت
محمود شارع پور؛ نادر رازقی؛ خلیل غلامزاده
دوره 4، شماره 3 ، مهر 1389، ، صفحه 40-53
چکیده
در این مقاله رابطه انواع اعتماد شامل اعتماد بنیادین یا امنیت وجودی، اعتماد بین شخصی و اعتماد نهادی را با اعتماد اجتماعیمورد بررسی قرار داده و سعی کردهایم به این سؤال پاسخ دهیم که انواع اعتماد چه رابطهای با اعتماد اجتماعی دارند. روش بررسیدراین پژوهش پیمایش است. در این پژوهش دانشجویان دانشگاه مازندران در نیمسال دوم سال تحصیلی 87-86به ...
بیشتر
در این مقاله رابطه انواع اعتماد شامل اعتماد بنیادین یا امنیت وجودی، اعتماد بین شخصی و اعتماد نهادی را با اعتماد اجتماعیمورد بررسی قرار داده و سعی کردهایم به این سؤال پاسخ دهیم که انواع اعتماد چه رابطهای با اعتماد اجتماعی دارند. روش بررسیدراین پژوهش پیمایش است. در این پژوهش دانشجویان دانشگاه مازندران در نیمسال دوم سال تحصیلی 87-86به عنوان جامعهآماری در نظر گرفته شدند و تعداد 457نفر از بین ایشان به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامهها بین آنها توزیع شد. یافتههانشان داد میزان اعتماد به خانواده و اعتماد بنیادین یا امنیت وجودی پاسخگویان زیاد بود. پس از آن و در سطح متوسط و کمتر ازمتوسط، به ترتیب نزولی، اعتماد به دوستان، اعتماد به اقوام و خویشان، اعتماد نهادی و اعتماد اجتماعی قرار گرفتند. در این میان،کمترین میزان اعتماد متعلق به اعتماد اجتماعی بود. براساس یافتههای این تحقیق، انواع مختلف اعتماد با اعتماد اجتماعی رابطهداشتند. اعتماد نهادی رابطه قوی و معنی داری با اعتماد اجتماعی داشت. اما میزان هردو اعتماد نهادی و اجتماعی در سطح پایینیبود. کم بودن میزان اعتماد اجتماعی احتمالاً تا حدود زیادی به نقش اعتماد نهادی مربوط میشود.