سید حسین سراج زاده؛ یونس اکبری؛ ایرج فیضی
دوره 10، 2-3 ، تیر 1395، ، صفحه 124-153
چکیده
این پژوهش در پی بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با تغییر رفتار و نگرش دانشجویان نسبت به مواد مخدر در دوره دانشجویی است. برای پی جویی این تغییر از طرح پیمایش طولی پس نگر استفاده شده است. جمعیت نمونه این تحقیق شامل 299 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه خوارزمی بوده است. نظریه های مورد استفاده در این پژوهش شامل نظریه پیوند اجتماعی، فرصت افتراقی، ...
بیشتر
این پژوهش در پی بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با تغییر رفتار و نگرش دانشجویان نسبت به مواد مخدر در دوره دانشجویی است. برای پی جویی این تغییر از طرح پیمایش طولی پس نگر استفاده شده است. جمعیت نمونه این تحقیق شامل 299 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه خوارزمی بوده است. نظریه های مورد استفاده در این پژوهش شامل نظریه پیوند اجتماعی، فرصت افتراقی، پیوند افتراقی، احساس آنومی و نظریه ناکامی (شکست عشقی و تحصیلی) است. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که بین متغیرهای مستقل و زمینهای (جنسیت، وضعیت تاهل، پایگاه اجتماعی و اقتصادی والدین، رشته تحصیلی در دانشگاه، فرصت افتراقی، التزام، پیوند افتراقی، مشغولیت به فعالیت های فوق برنامه، احساس آنومی، شکست تحصیلی، شکست عشقی) و متغیرهای وابسته (تغییر رفتار و نگرش نسبت به مواد) ارتباط معنی‌داری وجود دارد. با وجود این کیفیت رابطه این متغیرها با نگرش نسبت به مواد با کیفیت رابطه آنها با رفتار نسبت به مواد و همچنین سیگار متفاوت بود. به طور کلی میتوان گفت که شدت تغییر رفتار نسبت به مواد و سیگار بیش از تغییر نگرش بود و بیشترین رابطه بین متغیرهای التزام، مشغولیت و فرصت افتراقی و متغیرهای وابسته تغییر رفتار و نگرش نسبت به مواد بوده است.
حسین محمدزاده؛ سعید خانی
دوره 12، 3(اولین ویژه نامه کردستان) ، مهر 1397، ، صفحه 125-147
چکیده
کشور ایران اقوام بسیار متنوعی را در خود جای داده است. مطابق منابع و شواهد، شکاف قومی در میان بخشی از اقوام ایرانی فعال شده است. فعال‌شدن شکاف قومی عوامل پرشماری دارد و پیامدهای سیاسی‌ـ‌اجتماعی آن نیز پیچیده است. هدف این تحقیق، بررسی زمینه‌های تاریخی و اجتماعی مؤثر بر شکاف قومی و سازوکار فعال‌شدن آن در میان پنج قوم ایرانی است. مبانی ...
بیشتر
کشور ایران اقوام بسیار متنوعی را در خود جای داده است. مطابق منابع و شواهد، شکاف قومی در میان بخشی از اقوام ایرانی فعال شده است. فعال‌شدن شکاف قومی عوامل پرشماری دارد و پیامدهای سیاسی‌ـ‌اجتماعی آن نیز پیچیده است. هدف این تحقیق، بررسی زمینه‌های تاریخی و اجتماعی مؤثر بر شکاف قومی و سازوکار فعال‌شدن آن در میان پنج قوم ایرانی است. مبانی نظری تحقیق در نظریة استین روکان و نظریههای چندمتغیرة قومی ریشه دارد. جامعة آماری شامل اقوام ساکن در ایران است. روش تحقیق تاریخی‌ـ‌تطبیقی است. اتکای مطالعه بر منابع اسنادی بوده و بیشتر از دادههای ثانوی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که شکاف قومی در فرآیندی تاریخی در میان بعضی اقوام ایرانی فعال شده است. تشکیل دولت متجدد مرکزگرا، ملتسازی ناقص و ایجاد نابرابری قومی در ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، و احساس تبعیض قومی نقشی برجسته در این فعال‌شدن داشته است. مدیریت توزیع عدالت و کاهش نابرابری در ابعاد مختلف شکاف قومی فعال را ترمیم و آن را به شکاف غیرفعال تبدیل خواهد کرد.
احمد محمدپور؛ رامین شاهی زاده
دوره 5، شماره 3 ، مهر 1390، ، صفحه 126-146
چکیده
آیینه‌ای سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده‌ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار میسازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل بهعنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردمشناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. ...
بیشتر
آیینه‌ای سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده‌ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار میسازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل بهعنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردمشناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر میکوشد با تکیه به روش مردمنگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون استنتاج ارزشی از سنن و رسوم عزاداری حسینی در اردبیل ارائه دهد و بر مبنای نظریات امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز کارکردهای این مراسم را در حیات اجتماعی و فرهنگی مردم بررسی کند. یافته‌های تحقیق در دو دستۀ کلیِ «ترتیب و کیفیت برگزاری مراسم عزاداری» و «علائم و نشانهها در مراسم عزاداری» موضوعبندی شدهاند. نتیجۀ کلی آن است که افراد با شرکت در مراسم عاشورا، هویت جمعی و تشخص اجتماعی مییابند و فردیت آنها در خدمت «وجدان جمعی» قرار می‌گیرد. علائم و نمادهای به‌کاررفته در مراسم عزاداری که مأخوذ از نظام فرهنگی جامعۀ مورد بررسی است، تعلق عزاداران به یک جمع مشخص را نشان میدهد.
محمدرضا حسنی؛ منصوره هدایتی؛ فاطمه محمدزاده
دوره 11، 3(دومین ویژه نامه جامعه شناسی خانواده) ، مهر 1396، ، صفحه 126-151
چکیده
نگرش به طلاق همچون آیینه‌ای است که اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه را بازتاب میدهد. این موضوع می‌تواند در کاهش کیفیت زندگی زناشویی و احتمال بروز طلاق در زندگی همسران نقش مؤثری داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، فراتحلیل مطالعات انجام‌شده دربارة نگرش به طلاق و نیز تبیین عوامل مؤثر بر این نگرش است. پژوهش حاضر از روش فراتحلیل کیفی بهره ...
بیشتر
نگرش به طلاق همچون آیینه‌ای است که اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه را بازتاب میدهد. این موضوع می‌تواند در کاهش کیفیت زندگی زناشویی و احتمال بروز طلاق در زندگی همسران نقش مؤثری داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، فراتحلیل مطالعات انجام‌شده دربارة نگرش به طلاق و نیز تبیین عوامل مؤثر بر این نگرش است. پژوهش حاضر از روش فراتحلیل کیفی بهره می‌جوید. بدین‌منظور، کلیۀ مطالعات انجام‌شده درقالب پایان‌نامه، مقالة علمی و طرح پژوهشی در طی سالهای 1382 تا 1394، که درمجموع، پس از بررسی، چهارده اثر برآورد شد، با بیشترین ارتباط محتوایی با موضوع تحقیق انتخاب و به‌صورت تمام‌شماری مطالعه، فیش‌برداری و تحلیل شدند. یافته‌های این مطالعه نشان میدهد که سطح بالای تحصیلات، استفاده از اینترنت و داشتن ماهواره، طبقة اجتماعی سطح بالا، تفاوت‌های اجتماعی و فرهنگی همسران، تعارض در خانواده، کم‌رنگ‌شدن نقش اقتصادی مرد و کوچک‌شدن ابعاد خانواده، ازجمله عوامل مؤثر در نگرش مثبت به طلاق هستند. عواملی مثل پای‌بندی به مذهب، سنت‌گرایی، پرهیز جنسی، رضایت زناشویی، نبودنِ طلاق در خانواده، و سرمایة اجتماعی در ایجاد نگرش منفی به طلاق مؤثرند. نگرش مثبت به طلاق، روند نسبتاً فزاینده و روبه رشدی را نشان میدهد. این روند محصول تسلط فردگرایی و لیبرالیسم، کاهش کنترل‌های نهادی، غلبة ارزش‌های فوق‌مادی، سبک زندگی مدرن، ورود زنان به بازار کار و عدم تعادل هزینه‌‌ـ‌‌فایدة ازدواج است. درمجموع، به‌نظر نمی‌رسد میزان روبه‌رشد طلاق و نگرش مساعد به آن، نشان‌دهندة ناخرسندی عمیق از نفس ازدواج باشد، بلکه نشانة عزم راسخ‌تر برای تبدیل ازدواج به رابطه‌ای پرثمر و رضایت‌بخش است. چنین تحولی متعلق به عصری است که با بازاندیشی مشخص می‌شود؛ یعنی عصری که در آن کنش‌ها و باورهای ما دائماً بررسی می‌شود.
لیلا یزدان‌پناه؛ فاطمه حکمت
دوره 8، شماره 2 ، تیر 1393، ، صفحه 128-152
چکیده
مقالة حاضر به بررسی مسئولیت‌پذیری اجتماعی می‌پردازد که نوعی احساس التزام به عمل یا واکنش فردی در موقعیت‌های گوناگون به دلیل تقید به دیگران است. جهت سنجش عوامل مؤثر بر آن از نظریههای مختلف مثل نظریههای نوع‌دوستی متقابل، اعتماد و مشارکت، یادگیری اجتماعی باندورا و نظریة نقش اجتماعی استفاده شده است. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع‌آوری ...
بیشتر
مقالة حاضر به بررسی مسئولیت‌پذیری اجتماعی می‌پردازد که نوعی احساس التزام به عمل یا واکنش فردی در موقعیت‌های گوناگون به دلیل تقید به دیگران است. جهت سنجش عوامل مؤثر بر آن از نظریههای مختلف مثل نظریههای نوع‌دوستی متقابل، اعتماد و مشارکت، یادگیری اجتماعی باندورا و نظریة نقش اجتماعی استفاده شده است. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامة محقق‌ساخته بوده است. این پژوهش درمیان 404 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهیدباهنر کرمان صورت گرفته که با روش نمونهگیری تصادفی نظام‌مند انتخاب شدهاند.
نتایج تحقیق نشان میدهد که احساس عزت نفس، شیوة فرزندپروری منسجم، صمیمی و پاسخگو، مشارکت اجتماعی رسمی و غیررسمی، اعتماد اجتماعی بین‌شخصی، اعتماد تعمیم‌یافته و نهادی و جنسیت و پایگاه اقتصادی اجتماعی متغیرهای تأثیرگذار بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی هستند.
حسین قدرتی؛ طوبی شاه‌جهانی
دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 128-147
چکیده
خانواده به‌منزلۀ شبکه‌ای غیررسمی، بارزترین و واضح‌ترین سرمایۀ اجتماعی درون‌گروهی است که امنیت و پایداری جامعه را فراهم میکند. پژوهش حاضر با هدف بررسی سرمایۀ اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی دربین ساکنان شهر سبزوار صورت گرفته است. جهت تبیین رابطۀ سرمایۀ اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی از نظریۀ کلمن و ویور استفاده ...
بیشتر
خانواده به‌منزلۀ شبکه‌ای غیررسمی، بارزترین و واضح‌ترین سرمایۀ اجتماعی درون‌گروهی است که امنیت و پایداری جامعه را فراهم میکند. پژوهش حاضر با هدف بررسی سرمایۀ اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی دربین ساکنان شهر سبزوار صورت گرفته است. جهت تبیین رابطۀ سرمایۀ اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی از نظریۀ کلمن و ویور استفاده شده است.
این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسش‌نامه 400 نفر از ساکنان شهر سبزوار را که در محدودۀ سنی 18 تا 65 سال قرار گرفته‌اند آزمونکرده است. روش نمونهگیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای است.
در نمونۀ تحت مطالعه، توزیع پراکندگیِ متغیر وابستۀ پژوهش نشان داد که میانگین کمتر از میانه است و بیشتر پاسخگویان کمتر از میانگین احساس امنیت می‌کنند. به‌علاوه، بیشترین میزان اعتماد، به‌مثابۀ سرمایۀ اجتماعی در خانواده، به افراد سال‌خورده و سپس به افراد جوان و میان‌سال اختصاص می‌یابد، که نشان میدهد میزان رابطه‌ها و معاشرت‌ها در بین افراد سال‌خورده قوی‌تر از افراد جوان و میان‌سال است.نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین میزانِ اعتماد به افرادِ جوان و میان‌سال به‌منزلۀ مؤلفه‌های ذهنیِ سرمایۀ اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی، رابطه‌ای مثبت و معنادار وجود دارد، اما بین میزان اعتماد به سال‌خورده‌ها و احساس امنیت اجتماعی رابطه‌ای مشاهده نشد. نتایج دیگر این پژوهش نشان داد که بین میزان معاشرت به‌منزلۀ مؤلفۀ عینی سرمایۀ اجتماعی در خانواده و احساس امنیت اجتماعی رابطه‌ای وجود ندارد.
مهدی محسنیان‌راد
دوره 5، شماره 2 ، تیر 1390، ، صفحه 128-157
چکیده
انگیزة نگارش مقالة حاضر انتشار عمومی نرم‌افزار ام. آر. پی[1] از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری در سطح دانشگاه‌های کشور است. نرم‌افزاری که حاصل تلاش بیش از دو دهه محققان کشور است و از طریق آن میتوان یک روش تحلیل محتوای مختلط کمی ـ کیفی را به نام «تحلیل محتوای عمقی» اجرا کرد و از این طریق، بیش از هریک از دو روش کمی یا کیفی به ...
بیشتر
انگیزة نگارش مقالة حاضر انتشار عمومی نرم‌افزار ام. آر. پی[1] از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری در سطح دانشگاه‌های کشور است. نرم‌افزاری که حاصل تلاش بیش از دو دهه محققان کشور است و از طریق آن میتوان یک روش تحلیل محتوای مختلط کمی ـ کیفی را به نام «تحلیل محتوای عمقی» اجرا کرد و از این طریق، بیش از هریک از دو روش کمی یا کیفی به واقعیت نزدیک شد. مقاله با بحث دربارة سه نهضت کمی، کیفی و مختلط آغاز می‌شود. آن‌گاه به توضیح دربارة ساختار، کاربرد و پیشینة روش می‌پردازد. درخلال این توضیح، ضمن اشاره به پروژه‌ها، رساله‌ها و پایان‌نامه‌هایی که با روش مذکور اجرا شدهاند، در هر مورد، از مثال‌های مرتبط استفاده میکند.
در انتها، از این ادعا دفاع میکند که با روش پیشنهادی میتوان «بازنمایی» را نیز انجام داد و شواهد «کلیشه‌سازی» و «نقاط محوری» متن را از طریق تهیة ماتریس‌های ضرایب همبستگی فی و «مدل تقارن» به دست آورد.
[1]. Multidisciplinary Research Package
یونس نوربخش؛ محمداسماعیل حاج‌هاشمی؛ صدیقه سلطانیان
دوره 7، شماره 3 ، مهر 1392، ، صفحه 128-149
چکیده
تفکر اجتماعی متفکران مسلمان در دو سدۀ اخیر عمدتاً برای پاسخگویی به نیازهای مسلمانان در عصر جدید به‌وجود آمده است. پیدایش علوم جدید و تحولات صنعتی در جوامع غربی و ظهور استعمار ازیک‌سو و از طرف دیگر نفوذ آرا و افکار مدرنیته در میان متفکران جوامع اسلامی، الگوبرداری یک‌سویه از تمدن غربی را در اندیشه و بیان برخی از آنان به همراه داشت. ...
بیشتر
تفکر اجتماعی متفکران مسلمان در دو سدۀ اخیر عمدتاً برای پاسخگویی به نیازهای مسلمانان در عصر جدید به‌وجود آمده است. پیدایش علوم جدید و تحولات صنعتی در جوامع غربی و ظهور استعمار ازیک‌سو و از طرف دیگر نفوذ آرا و افکار مدرنیته در میان متفکران جوامع اسلامی، الگوبرداری یک‌سویه از تمدن غربی را در اندیشه و بیان برخی از آنان به همراه داشت. از طرف دیگر، متفکران مسلمانی بودند که می‌خواستند علل عقب‌ماندگی مسلمانان را کشف کنند و براساس آن سربلندی آغازین را به مسلمانان بازگردانند. آنها در تلاش بودند تا با ایدۀ بازگشت به اسلام و گاه با وام‌گیری بسیاری از مفاهیم مدرن غربی نظیر فردگرایی، آزادی، برابری، شورا و دموکراسی و امتزاج آنها با اسلام بتوانند با ارائۀ قرائتی جدید از اسلام و بازسازی آن، پاسخی مناسب به مسائل پیش روی جامعۀ اسلامی بدهند یا در سطحی بالاتر دانش اجتماعی مناسب را تولید کنند. تفکر پیشرفت و سکولاریزم دو مسئلۀ مهم آنها بود که تحقق آنها در خاورمیانه در چالش با دین و سنت‌های اجتماعی بود. در این مقاله با بررسی آرای محمد عابدالجابری در سه سطح موضوع، روش و نظریه با تأکید بر مفهوم عقل عربی ایدۀ ایجاد تفکر اجتماعی مستقل و بومی را مورد بررسی قرار دادیم. در سطح موضوع مسئله، به مقولات آسیب‌شناختی بومی و پدیده‌ها و مفاهیم مورد توجه وی پرداختیم. و در سطح روش و نظریهْ محیط رشد و آموزش نظری، نظریات و متفکران مؤثر در اندیشه، و چارچوب‌های نظری مورد استفادۀ این متفکر را بررسی کردیم.
ندا گل بهاری؛ منصوره اعظم آزاده؛ مریم قاضی نژاد
چکیده
مقالۀ حاضر درپی پاسخگویی به این پرسش است که افراد تراجنسی «هویت جنسیتی خود را چگونه و در قالب چه مضامینی درک و تجربه می‌کنند؟». به همین منظور تعداد سی مصاحبۀ نیمه‌ساخت یافته با کمک روش نمونه گیری نظری هدفمند و گلوله برفی با تراجنسی هایی که در یکی از مراحل گذار بودند یا آن را به پایان رسانیده بودند، انجام و با بهرهگیری ...
بیشتر
مقالۀ حاضر درپی پاسخگویی به این پرسش است که افراد تراجنسی «هویت جنسیتی خود را چگونه و در قالب چه مضامینی درک و تجربه می‌کنند؟». به همین منظور تعداد سی مصاحبۀ نیمه‌ساخت یافته با کمک روش نمونه گیری نظری هدفمند و گلوله برفی با تراجنسی هایی که در یکی از مراحل گذار بودند یا آن را به پایان رسانیده بودند، انجام و با بهرهگیری از روش نظریۀ زمینهای بررسی شدند.«هویت آشفته»، «هویت بلاتکلیف»، «هویت ناقص» و «هویت رشدیافته»، مقولات عمدهای هستند که از درک ایشان از هویت جنسیتی در سه مرحلۀ پیش از آگاهی از تراجنسی بودن، فاصلۀ بین آگاهی تا عمل جراحی و پس از عمل جراحی استخراج شده و درنهایت به انتزاع مقولۀ نهایی «هویتیابی مطرود»، بهعنوان پاسخی به چیستی ادراک شرکتکنندگان از هویت جنسیتی خود ختم شدهاند.یافته ها حاکی از آن است که در جریان دیالکتیک شناسایی درون و برون و در مرحلۀ «آشفتگی» و «بلاتکلیفی» هویت، بازخوردهای طرداندود که هویت موردادعای ترنس را نمیپذیرند، سویۀ غالب دیالکتیک فوق را تشکیل میدهد. در وضعیت «هویت ناقص» نیز وضع به همین منوال است و تلاش فرد برای جای گرفتن در یکی از قالبهای پذیرفته‌شدۀ زن یا مرد و سعی در راستای پاک کردن رد ترنس بودن، به بازتولید ساختار و گفتمان هویتی منجر می‌شود که او را طرد میکند. به نظر می‌رسد در شرایط هویت رشدیافته است که عاملیت فرد مجال می‌یابد در راستای مقاومت در برابر گفتمانجنسیتی دوتایی و طردکنندۀ حاکم، قد علم کند، خود را فراتر و بیش از جنسیت هویتیابی کند یا بهطور متقابل چنین گفتمان هویتی را طرد و بر گفتمان غیردوتایی تأکید کند.
سعید مدنی قهفرخی؛ فریبرز سعید دانا؛ پیام روشن فکر
دوره 6، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 130-153
چکیده
شناخت کامل بازار فعالیتهای غیرقانونی از جمله تن فروشی دشوار و رد مواردی ناممکن است.در عین حال،بدون شناخت ویژگیهای بازار پدیده ای مثل تن فروشی نمی توان سیاست های مداخله ای برای پیشگیری،کنترل،یا کاهش آن را طراحی کرد. جامعه آماری پژوهش زنانی هستند که در مناطق 22 گانه شهر تهران تن فروشی می کردند.یافته های پژوهش نشان میدهد در بازار تن فروشی ...
بیشتر
شناخت کامل بازار فعالیتهای غیرقانونی از جمله تن فروشی دشوار و رد مواردی ناممکن است.در عین حال،بدون شناخت ویژگیهای بازار پدیده ای مثل تن فروشی نمی توان سیاست های مداخله ای برای پیشگیری،کنترل،یا کاهش آن را طراحی کرد. جامعه آماری پژوهش زنانی هستند که در مناطق 22 گانه شهر تهران تن فروشی می کردند.یافته های پژوهش نشان میدهد در بازار تن فروشی تقریبا مثل هر بازار دیگری قواعد عرضه و تقاضا تاثیر گذار و تعیین کننده بسیای از عوامل اند،اگرچه توضیح دهنده اصلیترین علت ها و آثار نیستند.بررسی اجزای درآمد و نوبت های کار روسپیان نشان داد عواملی مثل 1. هزینه ها 2. سن فعلی 3. محل جلب مشتری 4. نرخ هر نوع رابطه جنسی(عادی) 5. شمار مشتریان و 6. تجربه بر درآمد حاصل از تن فروشی آثار معنی داری دارند.
یافته ها نشان می دهد الگوی غالب فعالیت روسپیگری خیابانی در ایران،کار فردی است و به معنای اقتصادی "بازار" روسپیگری در این بخش کاملا شکل نگرفته است. پایین بودن نرخ رشد درآمدها به نسبت تورم،عدم توسعه و سازماندهی و تنوع بخشی به فعالیتها،پایین بودن قاچاق انسان(زنان خارجی) برای روسپیگری به ایران و عدم امکان و اطمینان سرمایه گذاری مانع شکل گیری بازار تن فروشی مشابه دیگر کشورها شده است.سن ورود به روسپیگری در ایران بین 16 تا 22 سال و بالاتر از معیارهای جهانی است.همچنین بررسی برخی عوامل بازار از جمله توزیع مکانی و زمانی فعالیت،تعداد متقتضیان،درآمد و هزینه ها و دیگر موارد و مقایسه آنها با یافته های مطالعات جهانی نشان میدهند که به لحاظ جغرافیایی بازار روسپیگری در شهر تهران در محل های فعالیت تقریبا متمرکز و در مسیر خیابانهای اصلی شهر است و از این لحاظ با الگوهای جهانی مشابهت دارند.روزهای پرکار هفته در ایران هم مثل بیشتر تحقیقات مشابه در دیگر کشورها،روزهای پایانی هفته عنوان شده است.اما میزان تقاضا،درآمدها و هزینه ها الگوی متفاوتی دارند.یافته های این تحقیق بر فقرزدایی،به عنوان راهبردی پایدار در کنترل آسیب های اجتماعی و از جمله روسپیگری،تاکید دارد و غفلت از آن را تهدیدی برای شکل گیری و توسعه بازارهای غیرقانونی می داند.
زهرا میرحسینی؛ مرضیه ابراهیمی
چکیده
مقاله ی حاضر مبتنی بر پژوهشی کیفی و پدیدارشناسانه است که با هدف مطالعه تجربه ی زیسته کودکان و نوجوانان خانواده های والد زندانی انجام شده است. محققان کوشیده‌اند پیامدهای زندانی‌شدن والدین را در زندگی کودکان دریابند و شرح روایت‌های کودکان را در این‌باره مطالعه کنند. به‌این‌منظور، با 20 کودک و نوجوان 10 تا 18 سالة ساکن شهر تهران، ...
بیشتر
مقاله ی حاضر مبتنی بر پژوهشی کیفی و پدیدارشناسانه است که با هدف مطالعه تجربه ی زیسته کودکان و نوجوانان خانواده های والد زندانی انجام شده است. محققان کوشیده‌اند پیامدهای زندانی‌شدن والدین را در زندگی کودکان دریابند و شرح روایت‌های کودکان را در این‌باره مطالعه کنند. به‌این‌منظور، با 20 کودک و نوجوان 10 تا 18 سالة ساکن شهر تهران، که دست‌کم یکی از والدین آنها در زندان به‌سر می‌برد، مصاحبه‌های عمیق کیفی صورت گرفته است. طبق یافته‌های تحقیق، پیامدهای حبس والدین در چهار مقولة اصلی دسته‌بندی می‌شود: ازهم‌گسیختگی و آشفتگی خانواده، تغییر جریان عادی زندگی، طردشدگی، سرخوردگی و ناامیدی، و نیز ننگ‌ها و انگ‌ها. علاوه‌براین، یافتهها نشان داد ویژگیهای زمینهای این کودکان و نوجوانان، نظیر سن و جنسیت آنها، و در کنار آن جنسیت والد زندانی و نوع جرم او، در تجربة زیستة مصاحبه‌شوندگان و نیز در پیامدهای به‌وجودآمده در زندگی آنها نقش مؤثری دارد. بااین‌حال، با توجه به کیفی‌بودن پژوهش، نویسندگان به‌هیچ‌وجه قصد تعمیم یافتهها را ندارند.
سیدحسین سرا ج زاده؛ فاطمه جواهری؛ الهام رحمتی
دوره 9، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 135-159
چکیده
درباب تبیین امنیت جنسی زنان و برطرف کردن احساس ناامنی آنها در فضاهای عمومی دیدگاه های متفاوتی مطرح است. دراین میان، برخی بر این عقیده اند که پوشش بدن می تواند عاملی درجهت کاهش مزاحمت های جنسی و تجربه های ناخوشایند زنان باشد و احساس امنیت آنان را در مکان های عمومی افزایش دهد. این دیدگاه با آن دسته از دیدگاه های جرم شناختی هم خوان ...
بیشتر
درباب تبیین امنیت جنسی زنان و برطرف کردن احساس ناامنی آنها در فضاهای عمومی دیدگاه های متفاوتی مطرح است. دراین میان، برخی بر این عقیده اند که پوشش بدن می تواند عاملی درجهت کاهش مزاحمت های جنسی و تجربه های ناخوشایند زنان باشد و احساس امنیت آنان را در مکان های عمومی افزایش دهد. این دیدگاه با آن دسته از دیدگاه های جرم شناختی هم خوان است که بر نقش بزه دیده در قربان یشدن او تأکید دارند. این مقاله بر آن است تا با مطالعة میزان امنیت جنسی زنان در فضای عمومی و نقش پوشش آنها در میزان امنیت، نظریة آسیب سازی بزه دیده را آزمون کند و به پرسش های تحقیق پاسخ دهد. به این منظور، اطلاعات تحقیق درقالب روش پیمایش و با استفاده از پرسش نامه و نظرخواهی از 300 دانشجوی دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم تهران) به دست آمد (سال 1390 ). یافته ها نشان داد که اگرچه پوشش بدن می تواند در کاهش مزاحمت های جنسی نقش داشته باشد، احساس امنیت زنان را تأمین نمی کند و این احساس بیشتر با ساختار روابط جنسیتی در جامعه مرتبط است.
امید قادرزاده؛ امید قادری
دوره 7، شماره 2 ، تیر 1392، ، صفحه 135-154
چکیده
پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی بهبازسازی معنایی پیامدهای فرهنگی تجارت مرزی در شهر مرزی مریوان ازمنظرساکنان آن بپردازد. روششناسی پژوهش کیفی است و از روش قوم نگاری برایانجام عملیات تحقیق استفاده کردهایم. جهت گردآوری دادهها نیز از فنونمصاحبۀ عمیق و مشاهدۀ مشارکتی و از نمونهگیری فرصتگرا یا ظهوریابندهبهره ...
بیشتر
پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی بهبازسازی معنایی پیامدهای فرهنگی تجارت مرزی در شهر مرزی مریوان ازمنظرساکنان آن بپردازد. روششناسی پژوهش کیفی است و از روش قوم نگاری برایانجام عملیات تحقیق استفاده کردهایم. جهت گردآوری دادهها نیز از فنونمصاحبۀ عمیق و مشاهدۀ مشارکتی و از نمونهگیری فرصتگرا یا ظهوریابندهبهره گرفتهایم. برای تحلیل اطلاعات از نظریۀ زمینهای استفاده کرده ایم. نهایتاًدادهها درقالب 51مفهوم، 1مقولۀ اصلی و یک مقولۀ مرکزی کدگذاری وتحلیل شدند. 1مقولۀ اصلی عبارتاند از: استحالۀ ارزشی و هنجاری، سوژه شدنبدن/ابژه شدن طبیعت، ابزاریشدن ارتباطات، اصالتزدایی از دانش. برمبناینتایج حاصل از مصاحبه با 72نفر از مطلعان کلیدی، اساسی ترین عناصرفرهنگی این جامعه، که شاخص کلی فرهنگ منطقه اند، بنابر تأثیرات تجارتمرزی، اساساً تغییر کرده و جابه جا شدهاند.
حسن محدثی
دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1392، ، صفحه 136-165
چکیده
این مقاله پژوهش های پیمایشی در حوزة دین را نقد و بررسی کرده است. البته تأکید
اصلی مقاله بر نقد پیمایش های اندازه گیری دین داری است و نه لزوماً هرگونه پیمایش
مربوط به دین. نقطة عزیمت مقاله بحث از هماهنگی و هم خوانی ناخواسته اما
آسیب زای دو گرایش فکری در دو گروه متفاوت است: گرایش قشری گری دینی حاکم
بر ذهن دولت مردان، سیاستمداران و مدیران ...
بیشتر
این مقاله پژوهش های پیمایشی در حوزة دین را نقد و بررسی کرده است. البته تأکید
اصلی مقاله بر نقد پیمایش های اندازه گیری دین داری است و نه لزوماً هرگونه پیمایش
مربوط به دین. نقطة عزیمت مقاله بحث از هماهنگی و هم خوانی ناخواسته اما
آسیب زای دو گرایش فکری در دو گروه متفاوت است: گرایش قشری گری دینی حاکم
بر ذهن دولت مردان، سیاستمداران و مدیران جامعه ازیک سو و گرایش پوزیتیویستی
حاکم بر ذهن دانشگاهیان و پژوهشگران ازسوی دیگر. آن قشری گری دینی و این
تنگ نظری پوزیتیویستی کاملاً با هم سازگارند. هردو دین را امری بیرونی و عینی در
نظر می گیرند و هریک به نحوی کمیت نگرند. هردو نگاهی قسری (مکانیکی) دارند و
هردو می کوشند واقعیت دینی را هرچه بیشتر به اجزا تجزیه کنند. در ادامه، نویسندهپس از بیان مبادی روش شناختی این گونه تحقیقات بر نقادی پژوهش های پیمایشی
دین در غرب و ایران تأکید می کند و می کوشد از طریق نقد یک مدل غربیِ سنجش
میزان دین داری (مدل گلاک و استارک) و یک مدل ایرانی (مدل شجاعی زند) به
مشکلات بنیادی پژوهش پیمایشی دین نقبی بزند. به دنبال چنین کوششی است که
نویسنده امکان سنجش میزان دین داری را به دو دلیل منتفی می داند: نخست آنکه
دین داری امری هم بیرونی و عینی و هم درونی و کیفی است و تبلور بیرونی دقیقاًتعین یافته ای ندارد. از این رو، هیچ یک از حالات افراد را نمی توان معیار ثابت سنجش
دین داری تلقی کرد، زیرا خود این یا آن حالت آدمی نیست که بایست مورد توجه قرار
گیرد بلکه معنای نهفته در حالت آدمی اهمیت دارد. دلیل دوم نیز این است که
به هیچ وجه نمی توان میزان اهمیت هریک از مؤلفه های دین داری را در ترکیب کلی
دین داری مشخص کرد و چون دین داری های بسیار متنوعی وجود دارد که وزن
مولّفه های مختلفشان به نسبت متغیر است، هرگونه امکان مقایسه میان آن ها منتفی
می گردد. به عبارت دیگر، دین داری های مختلف ناهمگن و ناهم سنخ اند و لذا سنجش و
مقایسة امور ناهم سنخ ممکن نیست (سطح مقیاس اسمی). به جای سنجش میزان
دین داری باید به رتبه بندی نوع دین داری (رسیدن به سطح مقیاس ترتیبی) پرداخت
زیرا تنها می توان میزان دین داری افرادی را با هم مقایسه کرد که دین داری شان از یک
سنخ باشد. روش مناسب این سنجش نیز روش کیفی است. بدین ترتیب، سنجش
میزان دین داری در واقع جای خود را به رتبه بندی کیفی انواع دین داری می دهد.
مهسا نوری؛ علی یاراحمدی
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 136-154
چکیده
انتخاب همسر یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی است که هر فرد در طول زندگی می‌گیرد. یکی از معیارهای گزینش همسر موضوع همسان‌گزینی است که ممکن است از دیدگاه سنی، تحصیلی، اجتماعی، و فرهنگی در کانون توجه قرار گیرد. در پژوهش حاضر، میزان تمایل جوانان به همسان‌همسری و عوامل مرتبط با آن بررسی می‌شود. در این پژوهش، 384 نفر از جوانان شهر شیراز، به‌شیوة ...
بیشتر
انتخاب همسر یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی است که هر فرد در طول زندگی می‌گیرد. یکی از معیارهای گزینش همسر موضوع همسان‌گزینی است که ممکن است از دیدگاه سنی، تحصیلی، اجتماعی، و فرهنگی در کانون توجه قرار گیرد. در پژوهش حاضر، میزان تمایل جوانان به همسان‌همسری و عوامل مرتبط با آن بررسی می‌شود. در این پژوهش، 384 نفر از جوانان شهر شیراز، به‌شیوة پیمایشی و با کمک پرسش‌نامه، هدف مطالعه قرار گرفته‌اند. متغیر وابسته در این تحقیق همسان‌همسری است که ازطریق طیفی از همسان‌همسری تا ناهمسان‌همسری سنجیده شده است. ازاین‌رو، افرادی که در این طیف نمرة بالاتری گرفته‌اند، تمایل بیشتری به همسان‌همسری در ازدواج دارند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که رابطة میزان مطالعه، تمایل به برابریِ نقش‌های جنسیتی، نوع شغل و میزان درآمد با میزان همسان‌همسری جوانان رابطة معنادار دارد. نتایج حاصل از تحلیل چندمتغیره نشان داد که مردبودن، تأهل و برخورداری از برابرخواهی جنسیتی بیشترین تأثیر را بر تمایل به همسان‌همسری دارند. به‌طورکلی، با توجه به یافتهها، میتوان گفت افراد متمایل به برابریِ نقش‌های جنسیتی، زنان و مجردها تمایل بیشتری به ناهمسان‌همسری دارند.
امیر ملکی؛ سیده زهره بزرگ نژاد
دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 140-166
چکیده
رفتار بیماری به‌مثابۀ فرایندی مشتمل بر مراحل ادراک علائم، اسناد معنا، بیان، واکنش‌های مقابله‌ای و رفتار کمک‌جویی است. ناباروری یکی از بیماری‌هایی است که رفتار بیماری آن بیش از دیگر عوامل تابعی از متغیرهای اجتماعی و فرهنگی است. با علم به اهمیت مسئلة فرزندآوری، مقالة حاضر ازمنظر جامعهشناسی پزشکی به بررسی رفتار بیماری زنان نابارور ...
بیشتر
رفتار بیماری به‌مثابۀ فرایندی مشتمل بر مراحل ادراک علائم، اسناد معنا، بیان، واکنش‌های مقابله‌ای و رفتار کمک‌جویی است. ناباروری یکی از بیماری‌هایی است که رفتار بیماری آن بیش از دیگر عوامل تابعی از متغیرهای اجتماعی و فرهنگی است. با علم به اهمیت مسئلة فرزندآوری، مقالة حاضر ازمنظر جامعهشناسی پزشکی به بررسی رفتار بیماری زنان نابارور استان مازندران می‌پردازد. برای تحلیل رفتار بیماری (ادراک بیماری و ابعاد آن) از مدل عقل سلیم لونتال، برای تبیین رفتار کمک‌جویی از مدل رفتار کمک‌جویی گونای و نیز برای بررسی تأثیر وضعیت توانمندی و وضعیت آمادگی بر هریک از ابعاد ادراک بیماری و رفتار کمک‌جویی از مدل درمان‌جویی لین وایت استفاده شده است. مطالعة حاضر به روش پیمایشی و به صورت مقطعی دربارة 95 زن نابارور مراجعه‌کننده به مراکز درمان ناباروری استان مازندران که به صورت تصادفی انتخاب شدهاند اجرا شده است. ابزار گردآوری دادهها پرسش‌نامه همراه با مصاحبه بود. از پرسش‌نامة اصلاح‌شدة ادراک بیماری (IPQ-R) و مقیاس مکان کنترل سلامت برای سنجش متغیرهای تحقیق بهره گرفته شده است. نتایج نشان میدهد بیشتر افراد تحت بررسی (59 درصد) دارای کیفیت ادراک بیماری درحد متوسط هستند. درباب رفتار کمک‌جویی نیز نتایج بررسی نشان داده است 87 درصد افراد رفتار کمک‌جوییمدرن دارند. نتایج حاکی از رابطة معنی‌دار برخی ابعاد ادراک بیماری و وضعیت توانمندی و وضعیت آمادگی است .
آکو کهنه پوشی؛ علیرضا کلدی؛ سیدمحمد سیدمیرزایی
دوره 11، 1 (اولین ویژه نامه جامعه شناسی خانواده) ، فروردین 1396، ، صفحه 145-169
چکیده
در چند دهة اخیر، خانواده و نظام خویشاوندی تحت تأثیر نوسازی و پیامدهای آن قرار گرفته و در این فرایند، نیروهای ساختارشکن زیست‌جهان خانوادة ایرانی را دگرگون کرده‌است. به‌دلیل اهمیت این موضوع، هدف تحقیق حاضر بررسی درک معنایی تغییرات خانواده است. چارچوب مفهومی تحقیق رویکرد پارادایم تفسیرگرایی اجتماعی و روششناسی مبتنی بر روش تحقیق ...
بیشتر
در چند دهة اخیر، خانواده و نظام خویشاوندی تحت تأثیر نوسازی و پیامدهای آن قرار گرفته و در این فرایند، نیروهای ساختارشکن زیست‌جهان خانوادة ایرانی را دگرگون کرده‌است. به‌دلیل اهمیت این موضوع، هدف تحقیق حاضر بررسی درک معنایی تغییرات خانواده است. چارچوب مفهومی تحقیق رویکرد پارادایم تفسیرگرایی اجتماعی و روششناسی مبتنی بر روش تحقیق کیفی است. دادهها با استفاده از فنون قوم‌نگاری (مشاهدة مشارکتی، مصاحبة عمیق و ساخت‌نیافته)، براساس منطق نمونهگیری هدفمند و نظری در بین ساکنان شهر مریوان گردآوری و براساس نظریة زمینهای تحلیل و درقالب الگوی پارادایمیک ارائه شد. یافتهها شامل هفت مقولة جزء (فضای اجتماعی، تنظیم درون‌گروهی، حضور نوسازی، تغییرات ارزشی، ارتقای اقتصادی‌ـ‌اجتماعی، و پذیرش) و سه مقولة عمده (خانوادة سنتی، پدیدة نوسازی و خانوادة امروزی‌شده) هستند. "انتقال نسبی خانواده" مقولة هستة نهایی است. نتایج پژوهش نشان‌دهندة وقوع تغییرات متعدد در زیست‌جهان خانواده در جامعة تحت بررسی است. براساس درک و تفسیر مردم این جامعه، صورت‌های جدیدی از خانواده، تحت تأثیر ورود عوامل نوسازی و سنت‌زدا، جایگزین خانوادة سنتی شده‌است که میتوان آن را با عنوان "انتقال نسبی خانواده" شناخت.
علی اصغر هدایتی؛ محمد زینالی اُناری
دوره 10، 4(اولین ویژه نامه فرهنگ دانشگاهی و نهادینه شدن گفتمان علم) ، دی 1395، ، صفحه 149-172
چکیده
در سالهای اخیر، روند روبه‌رشد تحصیلات تکمیلی بازار مبادله‌ای، به‌خصوص در میدان‌های نزدیک به فضاهای دانشگاهی، پدید آورده‌است. تبلیغات گسترده و وسیع با جذب نیروی خدمات کامپیوتری مربوط به پایاننامههای دانشگاهی شروع و دست‌آخر به‌صورت غیررسمی به تبلیغاتی برای نگارش پایان‌نامه به‌دست سوداگران این فعالیت منجر شده‌است. ...
بیشتر
در سالهای اخیر، روند روبه‌رشد تحصیلات تکمیلی بازار مبادله‌ای، به‌خصوص در میدان‌های نزدیک به فضاهای دانشگاهی، پدید آورده‌است. تبلیغات گسترده و وسیع با جذب نیروی خدمات کامپیوتری مربوط به پایاننامههای دانشگاهی شروع و دست‌آخر به‌صورت غیررسمی به تبلیغاتی برای نگارش پایان‌نامه به‌دست سوداگران این فعالیت منجر شده‌است. گذشته از شائبههای فساد علمی، این پرسش مطرح می‌شود که چرا برای کاری چون تحصیل و تحلیل درسی، کنشگران علمی به سفارش‌دادن به خدمتکارانی مجاب میشوند که از این شیوه به کسب درآمد می‌پردازند؟ این مقاله درپیِ پاسخ به این پرسش، ازطریق مشاهدة مردمنگارانه و تحلیل گفتمان، غلیان گفتمان مبادله، به‌تأسی از کثرت الگوهای رفتار سوداگرانه و رشد رفتار گروههای کوچک محلی، را سبب انسداد زبان علم در دانشگاه میداند. علم از گفتمان مسلطش در جامعه و حتی دانشگاه افول کرده و جای خود را به سوداگری و مبادلة سادة گروههای محلی داده‌است که در بستر شهری هم به‌صورت قدرتمندانهای خودنمایی میکند. بازار پایاننامهها، محل مجادله یا رویارویی دو فهم سوداگرانه و حقیقتجویانه از علم است.
علی اصغر مقصودی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 153-175
چکیده
در آغاز قرن 21، شرکتهای تعاونی مصرف،به عنوان پیشگام نهضت تعاون و اولین نوع رسمی شرکتهای تعاونی در جهان،همچون انواع دیگر شرکتهای تعاونی،با بحرانهایی چون بحران سرمایه،ایوئولوژی،مشروعیت و مدیریت مواجه هستند.این بحران به حدی جدی است که فلسفه وجودی آنها را نیز تحت الشعاع قرار داده است.این شرایط بر بیشتر کشورهای جهان از جمله ایران حاکم ...
بیشتر
در آغاز قرن 21، شرکتهای تعاونی مصرف،به عنوان پیشگام نهضت تعاون و اولین نوع رسمی شرکتهای تعاونی در جهان،همچون انواع دیگر شرکتهای تعاونی،با بحرانهایی چون بحران سرمایه،ایوئولوژی،مشروعیت و مدیریت مواجه هستند.این بحران به حدی جدی است که فلسفه وجودی آنها را نیز تحت الشعاع قرار داده است.این شرایط بر بیشتر کشورهای جهان از جمله ایران حاکم است.اتحادیه بین المللی تعاون به عنوان مهم ترین مرجع رسمی نهضت تعاون در جهان، معنی دار ساختن عضویت اعضا در شرکتهای تعاونی را کارسازتریت راهکار جهت رویارویی با این بحران ها می داند.به همین دلیل،کمیته بین المللی تحقیقات این اتحادیه،مطالعات گستردهای انجام داده و از کشورهای عضو نیز خواسته است تا تحقیقات مشابهی را انجام دهند.این پژوهش به پیروی از این رویکرد جهانی برای بنای چارچوب نظری خود مفاهیم و نظریه های مرتبط با مشارکت و عوامل موثر بر آن را با تاکید بر سرمایه اجتماعی به طور عام و همین مفاهیم را با تاکید بر سرمایه اجتماعی در شرکتهای تعاونی مصرف کارمندی به طور خاص مورد بحث و بررسی قرار داده است.با توجه به تاثیر عوامل زمینه ای بر مشارکت و نیز ضرورت انعطاف پذیری روش مورد استفاده این تحقیق،رویکرد غالب در انجام این پژوهش کیفی است،اما از روش های کمی نیز استفاده شده است.گردآوری اطلاعات با بهره گیری از انجام مطالعه موردی ابزاری و توضیحی و استفاده از ابزارهای مشاهده نظام مند و غیر مداخله ای،پرسش نامه و مصاحبه طراحی شده و بررسی اسناد انجام گرفته است.نمونه گیری از اعضا جهت تکمیل پرسش نامه تصادفی است و با همه اعضای هئیت مدیره ،بازرسان و مدیر عامل مصاحبه هدفمند و طراحی شده انجام گرفته است.تحلیل داده ها نیز با استفاده از تحلیل محتوا و بهره گیری از الگوی به کارگیری قیاسی مقوله ها انجام گرفته است تا در نهایت ،به نظریه ای زمینه ای بینجامد.نظریه ای که بتواند بای افزایش مشارکت اعضا در تعاونی های مصرف کارمندی به کار گرفته شود.راه کارهای پیشنهادی برای افزایش مشارکت اعضا در شرکتهای تعاونی مصرف کارمندی،با رویکرد افزایش سرمایه اجتماعی در دو شکل شناختی و ساختاری در حوزه های دارای زمینه و ظرفیت تحقق مشارکت اعضا در این نوع شرکتها،ارائه شده است
غلامرضا غفاری؛ نازمحمد اونق
دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1385، ، صفحه 159-199
چکیده
این مقاله بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی را در سه محله مختلف شهر گنبد کاووس به نامهای بلوار دانشجو،شریعتی و بدلجه_سید آباد مورد توجه قرار داده است.شاخص های مورد استفاده برای سنجش کیفیت زندگی عبارتند از وضعیت سلامت و تغذیه،وضعیت آموزش،گذران اوقات فراغت،کیفیت مادی،کیفیت محیطی،بهزیستی روانی.
برای سنجش سرمایه اجتماعی ...
بیشتر
این مقاله بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی را در سه محله مختلف شهر گنبد کاووس به نامهای بلوار دانشجو،شریعتی و بدلجه_سید آباد مورد توجه قرار داده است.شاخص های مورد استفاده برای سنجش کیفیت زندگی عبارتند از وضعیت سلامت و تغذیه،وضعیت آموزش،گذران اوقات فراغت،کیفیت مادی،کیفیت محیطی،بهزیستی روانی.
برای سنجش سرمایه اجتماعی نیز از شاخص های اعتماد اجتماعی ،ارتباطات ،بده و بستان،امنیت محلی و کیفیت دسترسی به خدمات عمومی استفاده شده است.
تحلیل آماری داده های این بررسی نشان می دهند که رابطه بین دو سازه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در سطح اطمینان 99 درصد رابطه ای معنی دار است.علاوه بر این سرمایه اجتماعی بر مبنای چهار سنجه امنیت محلی،بده بستان، تصور نسبت به محله و عضویت انحمنی 36 درصد تغییرات کیفیت زندگی را تبیین نموده است. همچنین در مقیاس محله های مورد بررسی یافته های تحقیق نشان از تفاوت در سرمایه اجتماعی و به تبع آن تفاوت در کیفیت زندگی را دارند.
حلیمه عنایت؛ بیژن خواجه نوری؛ نرجس نره ای
دوره 8، شماره 4 ، دی 1393، ، صفحه 75-96
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و نگرش زنان نسبت به نابرابریهای جنسویتیاست. نگرش به نابرابری جنسیتی در شش بعد مشارکت سیاسی و اجتماعی، اشوتغال و کوار، خوانواده،قوانین حقوقی و مدنی و کلیشههای جنسیتی رایج مورد بررسی قرار گرفت. سرمایه اجتماعی نیز در سهسطح، سرمایه اجتماعی برون گروهی، درون گروهی و ارتباطی مورد بررسی قرار ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و نگرش زنان نسبت به نابرابریهای جنسویتیاست. نگرش به نابرابری جنسیتی در شش بعد مشارکت سیاسی و اجتماعی، اشوتغال و کوار، خوانواده،قوانین حقوقی و مدنی و کلیشههای جنسیتی رایج مورد بررسی قرار گرفت. سرمایه اجتماعی نیز در سهسطح، سرمایه اجتماعی برون گروهی، درون گروهی و ارتباطی مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعهاز نظریه پیربوردیو و منابع بهعنوان چارچوب نظری استفاده شده است. روش این تحقیق پیمایش است.جمعیت نمونه آن 122نفر از زنان 02سال به بالای ساکن در شهر شیراز میباشد. یافتههوای مطالعوهنشان میدهد %31/7از پاسبگویان دارای بالاترین سطح نگرش نسبت به نابرابری میباشوند. نوابرابریدر بعد حقوقی و مدنی بیشترین درصد را به خود اختصاص داده. یافتهها همچنین نشان مویدهود کوهفقط 67/5درصد از پاسبگویان دارای سرمایه اجتماعی بالایی هستند و رابطه بین سرمایه اجتمواعی ونگرش به نابرابری جنسیتی یک رابطه معنادار و مثبت بوده است. نتایج نیز نشان مویدهود کوه رابطوهمعنی داری بین تحصیلات زنان، وضعیت اشوتغال پاسوبگو، نووع شوغل، تحصویلات همسور، و تعودادفرزندان، و متغیر وابسته (نگرش به نابرابری جنسیتی) وجود دارد.
هادی نوری؛ محمدرضا غلامی؛ طاهره واقعه دشتی
دوره 9، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 84-105
چکیده
برای استقرار نظام دموکراتیک وجود زمینه‌های اجتماعی- اقتصادی مناسب لازم است؛ ازاین‌رو، مطالعة علمی این‌زمینه‌ها می‌تواند چگونگی تحقق دموکراسی را تبیین کند. این‌پژوهش با هدف پاسخ به دو سؤال چیستی (براساس گونه‌شناسی آلموند و وربا) و چراییِ فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه گیلان (مبنی بر نظریة لیپست) صورت گرفته‌است.
این‌مطالعه با ...
بیشتر
برای استقرار نظام دموکراتیک وجود زمینه‌های اجتماعی- اقتصادی مناسب لازم است؛ ازاین‌رو، مطالعة علمی این‌زمینه‌ها می‌تواند چگونگی تحقق دموکراسی را تبیین کند. این‌پژوهش با هدف پاسخ به دو سؤال چیستی (براساس گونه‌شناسی آلموند و وربا) و چراییِ فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه گیلان (مبنی بر نظریة لیپست) صورت گرفته‌است.
این‌مطالعه با روش پیمایش انجام شده‌است. ابزار گردآوری دادهها پرسش‌نامه بوده و جامعة آماری کلیة دانشجویان دانشگاه گیلان‌اند که 374 نفر آنها به‌شیوة نمونهگیری مطبّق انتخاب شدهاند. براساس یافته‌های پژوهش، بین متغیرهای جنسیت، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، درآمد ماهیانة خانواده، وضعیت اشتغال و محل سکونت دانشجویان، با فرهنگ سیاسی آنها، رابطة معنادار و مستقیمی وجود دارد. 4/36 درصد پاسخگویان فرهنگ سیاسی محدود و 6/63 درصد آنها نیز فرهنگ سیاسی اطاعتی دارند.
محمد فاضلی؛ غلامرضا خوشفر
دوره 4، شماره 3 ، مهر 1389، ، صفحه 88-100
چکیده
تبیین مشارکت سیاسی یکی از موضوعات مناقشهبرانگیز در جامعهشناسی سیاسی است. از همینرو نظریههای متعددی در ایـنزمینه ارائه شده است. این نظریهها طیفی از متغیرهای روانشناختی، منزلتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را بهکـار مـیگیرنـدتا به تبیین درخوری از مشارکت سیاسی دست یابند. این مقاله ضمن مرور مختصر برخـی نظریـههـای مشـارکت سیاسـی کـهبیشتر ...
بیشتر
تبیین مشارکت سیاسی یکی از موضوعات مناقشهبرانگیز در جامعهشناسی سیاسی است. از همینرو نظریههای متعددی در ایـنزمینه ارائه شده است. این نظریهها طیفی از متغیرهای روانشناختی، منزلتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را بهکـار مـیگیرنـدتا به تبیین درخوری از مشارکت سیاسی دست یابند. این مقاله ضمن مرور مختصر برخـی نظریـههـای مشـارکت سیاسـی کـهبیشتر بر متغیرهای نگرشی متمرکز شدهاند، الگویی نظری ارائه میکند که همزمان مهمتـرین متغیرهـا و گـزارههـای منـدرج دربقیه نظریات را در خود دارد. سپس به کمک آزمون تی، تفاوت دو گروهی که در اولـین دور انتخابـات ریاسـت جمهـوری سـال1384شرکت کردند و آنها که شرکت نکردند، بررسی شده است. این بررسی نشان میدهد تنها دو متغیر احساس بیقـدرتی وهمچنین میزان مشروعیتی که افراد برای نظام سیاسی قایل هستند، در میان دو گروه مـذکور تفـاوت معنـادار دارد. ایـن مقالـههمچنین دربردارنده دادههای توصیفی قابل توجهی درخصوص ویژگیهای فرهنگ سیاسی مردم استان گلستان است. دادههـایاین تحقیق از »پیمایش ملی فرهنگ سیاسی مردم ایران« گرفته شده که در سال 1384انجام شده است.
علی یوسفی؛ سمیه ورشوئی
دوره 4، شماره 4 ، دی 1389، ، صفحه 97-125
چکیده
نابرابری اجتماعی در فضای شهری حاصل دسترسـی افتراقـی نـواحی شـهر بـه منـابعارزشمند اجتماعی چون ثروت مادی، قدرت، منزلت و سـرمایۀ فرهنگـی اسـت. نتـایجمحاسبۀ دو نوع نابرابری درآمدی و تحصیلی با اسـتفاده از شـاخص ضـریب جینـی درنواحی چهل گانۀ شهر مشهد که دادههای اولیۀ آن از پیمایش وسیع اجتماعی در شـهرمشهد در سال 1387گرفته شـده، نشـان مـیدهـد: ...
بیشتر
نابرابری اجتماعی در فضای شهری حاصل دسترسـی افتراقـی نـواحی شـهر بـه منـابعارزشمند اجتماعی چون ثروت مادی، قدرت، منزلت و سـرمایۀ فرهنگـی اسـت. نتـایجمحاسبۀ دو نوع نابرابری درآمدی و تحصیلی با اسـتفاده از شـاخص ضـریب جینـی درنواحی چهل گانۀ شهر مشهد که دادههای اولیۀ آن از پیمایش وسیع اجتماعی در شـهرمشهد در سال 1387گرفته شـده، نشـان مـیدهـد: اولاً میـزان نـابرابری درآمـدی وتحصیلی شهر مشهد به ترتیب برابر 0.355و 0.267است. ثانیاً بـر مبنـای دو سـنجۀنابرابری درآمدی و تحصیلی میتوان نواحی چهل گانۀ شهر مشهد را به سـه خوشـه یـادستۀ کاملاً متمایز تقسیم کرد. در خوشه های اول تا سـوم بـه ترتیـب 23 ،(%30) 12) (% 57/5و (%12/5) 5ناحیه از نواحی شهر عضـویت پیـدا مـیکننـد. ثالثـاً در بـینخوشه های سه گانۀ نواحی، نظمی سلسلهمراتبی از لحاظ برخورداری از درآمـد خـانوار،تحصیلات سرپرست و همچنین شدت نابرابریهای درآمدی و تحصیلی برقرار است، امااین نظم در مورد دو دسته متغیر مذکور، برعکس است: در حالی که سطح برخـورداریخوشه ها جنبه نزولی دارد، در مورد شدت نابرابری عکس این وضعیت صادق است. اینوضعیت بهروشنی حاکی از توسعۀ نامتوازن فضایی شـهر مشـهد اسـت. بـهعـلاوه، اگـرملاک منصفانه بودن توزیع منابع در بین نواحی، مزیت توزیع برای محرومتـرین نـواحیمنظور شود، در این صورت وضعیت موجود توزیـع درآمـد و تحصـیل در بـین نـواحیچهل گانۀ شهر مشهد دلالت روشنی بر وجود نابرابری غیرمنصفانه در این شهر دارد.
امیلیا نرسیسیانس؛ آرمان لوکس
دوره 3، شماره 2 ، تیر 1388، ، صفحه 104-117
چکیده
مقاله حاضر در سه بخش ارائه می شود. در بخش نظری سعی خواهیم کـرد بـه موضـوع مدرنیزاسـیون و
مدرنیزاسیون معماری با معنی کلی آن و مدرنیزاسیون معماری در ایران با معنی خـاص آن بـا تکیـه بـر
ویژگیهای سیاسی، اجتماعی ـ تاریخی اواخر دوره قاجار تا پایان دوره پهلوی دوم بپردازیم. بررسی نقش
جامعه ایرانیان ارمنی در فرآیند هنری و فنی هم در این بخش ...
بیشتر
مقاله حاضر در سه بخش ارائه می شود. در بخش نظری سعی خواهیم کـرد بـه موضـوع مدرنیزاسـیون و
مدرنیزاسیون معماری با معنی کلی آن و مدرنیزاسیون معماری در ایران با معنی خـاص آن بـا تکیـه بـر
ویژگیهای سیاسی، اجتماعی ـ تاریخی اواخر دوره قاجار تا پایان دوره پهلوی دوم بپردازیم. بررسی نقش
جامعه ایرانیان ارمنی در فرآیند هنری و فنی هم در این بخش ارائه خواهـد شـد. قسـمت دوم مقالـه بـه
تأثیر تحولات سیاسی ـ اجتماعی در معماری پایتخت و در حیطـه ابنیـۀ دولتـی و خصوصـی اختصـاص
خواهد داشت. همچنین چگونگیایجاد بناهای خصوصی و بافت فرهنگی ـ اجتماعی ساکنان این ابنیـه از
نظر شکلگیری طبقـات جدیـد و پاسـخگـویی بـه نیازهـای برخاسـته از سـبک زنـدگی نـوین از منظـر
انسانشناسی، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. معرفی چند معمار ارمنی که توانستهاند بـا درک نیازهـای
خویش دست به خلق آثار معماری به عنوان یادگارها و انعکاسی از تحولات فرهنگی روزگـار خـود بزننـد
قسمت سوم و پایانی تحلیل ارائه شده در مقاله را تشکیل میدهد.