محسن کیانی؛ فخرالسادات هاشمی‌نسب
چکیده
عزاداری و سوگواری از دیرباز در میان ملت‌های مختلف جهان معمول بوده است و بخشی از ادبیات و فرهنگ و آداب و رسوم همۀ اقوام را به خود اختصاص میدهد. در ایران به دلیل وجود ارزش‌های دینی و سنتی، مراسم عزاداری برای مردگان، فرآیندی کاملاً جمعی است و به شکل عمیقی در زندگی اجتماعی مردم حضور دارد به گونهای که با شنیدن فوت یکی از ...
بیشتر
عزاداری و سوگواری از دیرباز در میان ملت‌های مختلف جهان معمول بوده است و بخشی از ادبیات و فرهنگ و آداب و رسوم همۀ اقوام را به خود اختصاص میدهد. در ایران به دلیل وجود ارزش‌های دینی و سنتی، مراسم عزاداری برای مردگان، فرآیندی کاملاً جمعی است و به شکل عمیقی در زندگی اجتماعی مردم حضور دارد به گونهای که با شنیدن فوت یکی از اقوام و آشنایان، بلافاصله بازماندگان به منزل متوفّا میروند و با آنها همدردی میکنند. این کار پیوندهای معنوی و خانوادگی را حفظ میکند و باعث ترویج همبستگی و همدلی میشود. متأسفانه بیماری همهگیر ویروس کرونا در سراسر جهان باعث ایجاد وضعیت نگران‌کننده‌ای شده و تعداد بسیاری از مردم را تحت تأثیر قرار داده است. گستردگی شیوع ویروس جدید، مناسک مرگ و سوگواری را دگرگون کرده است و بر نحوۀ کنش افراد با پدیدۀ مرگ تأثیر گذاشته، به نحوی که غیر از اقوام نزدیک و اعضای خانواده کسی نمی‌تواند در مراسم شرکت کند. عدم اجازۀ برگزاری مراسم ترحیم و نبود دوستان و آشنایان جهت تسلی خاطر افراد داغ‌دیده در تحمل غم و ناراحتی واردشده، پیامدها و شرایط دشواری در فرایند سوگ و برگزاری آیین‌ها به وجود آورده است. این مقاله با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی به واکاوی تجارب زیستۀ افراد پرداخته است که به واسطۀ بیماری کووید 19 عزیز خود را از دست دادند و نتوانسته‌اند آیین‌ها و مراحل سوگ را به‌درستی انجام دهند. مشارکت کنندگان 15 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبۀ عمیق با آنها انجام گرفته است. پنج مقولۀ اصلی از واکاوی داده‌ها استخراج شدند که عبارتند از: بیمارپرسی و عیادت در فضای معلق مجازی؛ مرگ بدون وداع؛ قرنطینه و احساس دوگانۀ ترس و اندوه؛ مجازی شدن سوگواری؛ به حاشیه رفتن مناسک و سنت‌ها در خاکسپاری.
اسداله نقدی؛ خلیل کمربیگی
دوره 4، شماره 2 ، تیر 1389، ، صفحه 108-123
چکیده
کشورها ـ اعم از جهان سوم یا توسعهیافته ـ از گذشته تاکنون با مسئله وفـاق روبـهرو بـودهانـد. وفـاق اجتمـاعیمیتواند به کاهش انحراف از قواعد اجتماعی، کاهش فسـاد سیاسـی، اخلاقـی و اداری، جلـوگیری از رواج پدیـدةموسوم به پارتیبازی، خویشاوندگرایی و در کل کاهش شکاف بین اخلاق نظری و عملی و کاستن از چنـد پـارگیو افزایش انسجام اجتماعی یاری ...
بیشتر
کشورها ـ اعم از جهان سوم یا توسعهیافته ـ از گذشته تاکنون با مسئله وفـاق روبـهرو بـودهانـد. وفـاق اجتمـاعیمیتواند به کاهش انحراف از قواعد اجتماعی، کاهش فسـاد سیاسـی، اخلاقـی و اداری، جلـوگیری از رواج پدیـدةموسوم به پارتیبازی، خویشاوندگرایی و در کل کاهش شکاف بین اخلاق نظری و عملی و کاستن از چنـد پـارگیو افزایش انسجام اجتماعی یاری رساند. از آنجا که ایران در حال طیکردن فرآیند توسعه است و ایلام نیـز یکـیاز استانهای کمتر توسعهیافته با مسایل اجتماعی خاص میباشد، مطالعۀ پدیدة وفـاق مـیتوانـد کمـک مـؤثریبرای برنامهریزی توسعه پایدار باشد. چهارچوب نظری این مقاله براسـاس نظریـات دورکـیم و پارسـونز بـهعنـوانمعماران نظریه وفاق اجتماعی استوار است. روش تحقیق پیمایش بـا اسـتفاده از پرسـشنامـه بـوده اسـت. حجـمنمونه 778نفر ) 380نفر شهری، 363نفر روستایی و 35نفر از جامعۀ عشایری( میباشد. نتـایج تحلیـل آمـارینشان میدهد، میزان وفاق اجتماعی عام در میان کل پاسخگویان در حـد متوسـط بـوده اسـت. نتـایج آزمـون افنشان داد که تفاوت معنیداری از لحاظ میزان وفاق اجتماعی بین ایـن سـه جامعـه وجـود دارد. میـانگین وفـاقاجتماعی عام در جامعۀ شهری بالاتر از دو جامعۀ دیگر بوده است. نتـایج تحلیـل رگرسـیون چنـد متغیـره رابطـۀمعنیدار بین متغیرهای مشارکت اجتماعی، تقدیرگرایی، قشر اجتماعی و تحصیلات بـا وفـاق اجتمـاعی و متغیـراستفاده از وسایل ارتباط جمعی با وفاق را نشان میدهد. کلیۀ متغیرهای مستقل وارد شده در معادلۀ رگرسـیونی0/41از تغییرات واریانس متغیر وابسته را تبیین کردهاند که بیشـترین سـهم، متعلـق بـه مشـارکت اجتمـاعی وکمترین سهم مربوط به قشر اجتماعی بوده است