محمدحسین پناهی؛ نیما شجاعی باغینی
دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 86-114
چکیده
با وجود عوامل مشترک در وقوع انقلابها، بهمنزلة پدیدههای اجتماعی، تفاوتهای درخور مطالعهای نیز دیده میشود. با توجه به اهمیت انقلاب اسلامی ایران و انقلاب مصر برای منطقة خاورمیانه، هدف مقالة حاضر مقایسة عوامل وقوع، پیروزی یا شکست انقلابهای ایران و مصر، براساس نظریۀ جان فورن دربارة انقلابهای کشورهای جهانسوم، است. پس ...
بیشتر
با وجود عوامل مشترک در وقوع انقلابها، بهمنزلة پدیدههای اجتماعی، تفاوتهای درخور مطالعهای نیز دیده میشود. با توجه به اهمیت انقلاب اسلامی ایران و انقلاب مصر برای منطقة خاورمیانه، هدف مقالة حاضر مقایسة عوامل وقوع، پیروزی یا شکست انقلابهای ایران و مصر، براساس نظریۀ جان فورن دربارة انقلابهای کشورهای جهانسوم، است. پس از طرح مباحث نظری، براساس تعریف پناهی از انقلاب و نظریة فورن، سهپرسش مقایسهای مطرح و با استفاده از روش تطبیقی بررسی شد. یافتهها نشان میدهد که انقلاب مصر انقلابی تمامعیار نیست، بلکه میتوان آن را انقلاب سیاسی ناتمام دانست. همچنین، مشخص شد که عوامل پنجگانة نظریة فورن برای وقوع خیزش انقلابی در هردو جامعة ایران و مصر وجود داشتند. اما، عوامل مختلف، ازجمله وضعیت خاص نیروهای نظامی، که برای استقرار و پایداری رژیم انقلابی ضرورت دارد، در انقلاب مصر وجود نداشت و سبب شکست آن شد. درنهایت، پژوهشگران پیشنهاد میکنند که برای بالابردن قدرت تبیین نظریة فورن بهتر است عامل ششمی با عنوان «وضعیت نیروهای نظامی» به نظریه افزوده شود.
محمدحسین پناهی؛ سعیده امینی
دوره 7، شماره 2 ، تیر 1392، ، صفحه 29-58
چکیده
هدف اصلی مقالۀ حاضر بررسی تحول گفتمان مجمع روحانیون مبارز است که یکی ازگفتمانهای سیاسی مؤثر پس از انقلاب اسلامی بهشمار میرود. برای تحقق این هدف،لازم بود ویژگیهای گفتمان مجمع روحانیون مبارز را مطالعه و نوع و میزان تحول اینگفتمان را در دولتهای جنگ، سازندگی و اصلاحات و دولت فعلی مشخص کنیم.برای این بررسی از نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه، ...
بیشتر
هدف اصلی مقالۀ حاضر بررسی تحول گفتمان مجمع روحانیون مبارز است که یکی ازگفتمانهای سیاسی مؤثر پس از انقلاب اسلامی بهشمار میرود. برای تحقق این هدف،لازم بود ویژگیهای گفتمان مجمع روحانیون مبارز را مطالعه و نوع و میزان تحول اینگفتمان را در دولتهای جنگ، سازندگی و اصلاحات و دولت فعلی مشخص کنیم.برای این بررسی از نظریۀ گفتمان لاکلا و موفه، به عنوان چهارچوب مفهومی، و از روشتحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، به عنوان روش تحقیق، بهره گرفتیم. دادههای اینتحلیل از بیانیه های مجمع روحانیون مبارز از سال 1382تا 1322و از مصاحبۀ عمیقبا برخی عاملان این گفتمان و تحلیل اسنادی به دست آمد. یافته های تحقیق حاکیاست گفتمان مجمع روحانیون مبارز در فاصلۀ سالهای 1382تا 1322متحول شدهاست. مفصل بندی این گفتمان در مرحلۀ پیش از رحلت امام و در دولت موسوی به اینشرح بود: اسلام (برداشت ایدئولوژیک و انقلابی اسلام) دال برتر؛ و عدالت؛ اقتصاددولتی؛ اقتدار کاریزماتیک؛ صدور یکجانبۀ انقلاب؛ قوت ایدئولوژی انقلابی و ارزشهایانقلابی؛ حضور ارزشهای خاصگرایانه؛ و تأکید بر روحانیت بهعنوان مهمترین قشراثرگذار دالهای شناور این گفتمان بودند. پس از رحلت امام و در دولت هاشمی مردم(برداشت دموکراتیک و مردمگرایانۀ اسلام) دال برتر؛ و عدالت؛ اقتصاد خصوصی؛ اقتدارعقلانی و دموکراسی نخبهگرایانه؛ صدور انقلاب و رابطۀ یکجانبه با جهان؛ ارزشهای واقعگرایانه و عملگرایانه؛ حضور ارزشهای خاصگرایانه؛ و تأکید بر روحانیت بهعنوانمهمترین قشر اثرگذار دالهای شناور این گفتمان بودند. در دولتهای خاتمی واحمدینژاد مردم (برداشت دموکراتیک و مردمگرایانۀ اسلام) دال برتر؛ و آزادی؛ اقتصادخصوصی؛ اقتدار عقلانی و افول دموکراسی نخبهگرایانه؛ رابطۀ تعاملی با جهان؛ارزشهای واقعگرایانه و عملگرایانه؛ حضور ارزشهای عامگرایانه؛ و تأکید بر سایراقشار جامعه درکنار روحانیت دالهای شناور گفتمان مجمع روحانیون مبارز را تشکیلدادهاند.
محمدحسین پناهی؛ سعیده امینی؛ علی ساعی؛ تینا روشن
دوره 7، شماره 2 ، تیر 1392، ، صفحه 59-86
چکیده
در این نوشتار اعتماد سیاسی استادان دانشگاه مورد تحلیل قرار گرفته است. پرسشاین مقاله آن است که اعتماد سیاسی استادان دانشگاه چگونه قابلتبیین است؟ ساختارمنطقی نظری متن حاضر به این صورت فرموله شده است که «کیفیت حکمرانی علتلازم برای اعتماد سیاسی است.» روش گردآوری دادههای این پژوهش پیمایشاجتماعی فازی و روش ارزیابی فرضیۀ شرط لازم ...
بیشتر
در این نوشتار اعتماد سیاسی استادان دانشگاه مورد تحلیل قرار گرفته است. پرسشاین مقاله آن است که اعتماد سیاسی استادان دانشگاه چگونه قابلتبیین است؟ ساختارمنطقی نظری متن حاضر به این صورت فرموله شده است که «کیفیت حکمرانی علتلازم برای اعتماد سیاسی است.» روش گردآوری دادههای این پژوهش پیمایشاجتماعی فازی و روش ارزیابی فرضیۀ شرط لازم تکنیک سازگاری و پوشش است.گزاره های مشاهده ای دلالت برآن دارند که کیفیت حمکرانی بهمثابۀ شرط لازم برایاعتماد سیاسی رد میشود. براساس شواهد موجود کیفیت حمکرانی بهمثابۀ شرط کافیپذیرفته میشود. بنابراین، یافتههای تجربی به اصلاح دستگاه نظری فرمولهشده بهصورت «کیفیت حکمرانی علت کافی برای اعتماد سیاسی است» منجر شده است.ارزش شاخص سازگاری بین دو مجموعۀ کیفیت حکمرانی و اعتماد سیاسی برابر با3/51است