احمد محمدپور؛ ابوبکر شریعت پناه؛ احمد غلامی
دوره 7، شماره 4 ، زمستان 1392، ، صفحه 137-159
چکیده
هدف این مقاله بررسی شیوة برساخت هویت ازطریق مصرف موسیقی، مخصوصاً موسیقی عامه‌پسند، درمیان جوانان است. ازآنجاکه موسیقی امروزه همه‌‌مکانی شده و به‌منزلة کرداری اجتماعی به‌شدت درمیان جوانان رایج شده است، بررسی و تحلیل آن می‌تواند زوایایی نهفتة این گرایش را آشکار کند. در جهان مدرن امروز مقولة برساخت هویت دربین جوانان خصلتی پیچیده ...
بیشتر
هدف این مقاله بررسی شیوة برساخت هویت ازطریق مصرف موسیقی، مخصوصاً موسیقی عامه‌پسند، درمیان جوانان است. ازآنجاکه موسیقی امروزه همه‌‌مکانی شده و به‌منزلة کرداری اجتماعی به‌شدت درمیان جوانان رایج شده است، بررسی و تحلیل آن می‌تواند زوایایی نهفتة این گرایش را آشکار کند. در جهان مدرن امروز مقولة برساخت هویت دربین جوانان خصلتی پیچیده و چندلایه به خود گرفته است. فرایند هویت‌سازی بیشتر به‌صورت موضوعی نشانه‌شناختی درآمده است. مصرف موسیقی یکی از این نوع کردارهای نشانه‌شناختی قلمداد می‌شود. کردار نشانه‌شناختی تحت تأثیر اندیشة سوسور به‌این‌معناست که هر کردار اجتماعی درقالب رابطة دال و مدلول تداعی‌کنندة معانی خاصی است که در دل اشیا و شیوههای اجتماعی نهان شده است.
در این مطالعه بر مبنای نمونه‌گیری نظری با 30 مصاحبة عمیق و نیمه‌ساختارمند از دانشجویان مرحلة مصاحبه به حد اشباع رسید. تجزیه و تحلیل محتوای مصاحبه‌ها برمبنای تحلیل موضوعی صورت گرفت. نتایج مبین آن است که جوانان با مصرف موسیقی عملاً دغدغه‌ها و مسائل خـود را مطـرح مـی‌کنند. موسیقی ابزاری است که آنها ازطریق آن زندگی خود را معنادار و هویت خویش را غنی می‌کنند. جوانان با استفاده از تکنولوژی و ادوات مدرن موسیقی، به‌مثابة پدیده‌ای جهانی، محلی‌گرایی خود را نیز ثابت میکردند. وجود گفتمان‌های متعدد و گاه متعارض در نحوة تفسیر و قرائت ژانر موسیقی ازسوی جوانان تأثیرگذار است.
حسین قدرتی؛ منیژه محمدیان؛ احمد محمدپور؛ حسین افراسیابی
دوره 6، شماره 1 ، بهار 1391، ، صفحه 79-100
چکیده
سالمندان در ایران معاصر به دلیل تغییرات جمعیت شناختی بخش بزرگی از جامعه ایران به شمار می آیند.پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر آسایش سالمندان انجام گرفته است.این پژوهش به شیوه پیمایشی با کمک پرسش نامه درباره 400 نفر از سالمندان در شهر سبزوار صورت گرفت.بر اساس یافته های این پژوهش بین متغیرهای سن،جنس،سطح تحصیلات،وضعیت تاهل،درآمد،وضعیت ...
بیشتر
سالمندان در ایران معاصر به دلیل تغییرات جمعیت شناختی بخش بزرگی از جامعه ایران به شمار می آیند.پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر آسایش سالمندان انجام گرفته است.این پژوهش به شیوه پیمایشی با کمک پرسش نامه درباره 400 نفر از سالمندان در شهر سبزوار صورت گرفت.بر اساس یافته های این پژوهش بین متغیرهای سن،جنس،سطح تحصیلات،وضعیت تاهل،درآمد،وضعیت مسکن،تسهیلات زندگی،اعتقادات مذهبی،تندرستی،شغل،عزت نفس و کیفیت زندگی با احساس آسایش سالمندان رابطه وجود دارد.بر اساس نتایج رگرسیون چند متغیره از بین کل متغیرهای مستقل،متغیرهای عزت نفس،اعتقادات مذهبی،کیفیت زندگی و تسهیلات زندگی رابطه مستقیم با احساس آسایش داشتند و قادر بودند 51 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.متغیر عزت نفس بیشترین تاثیر مستقیم را بر احساس آسایش سالمندان داشت (0.60) و بیشترین تاثیر کل متعلق به متغیر تسهیلات زندگی (0.36) است مه نشان می دهد هنوز نیازهای اولیه مادی سالمندان تامین نشده است.
احمد محمدپور؛ رامین شاهی زاده
دوره 5، شماره 3 ، پاییز 1390، ، صفحه 126-146
چکیده
آیینهای سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده‌ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار میسازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به‌عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردمشناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. ...
بیشتر
آیینهای سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده‌ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار میسازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به‌عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردمشناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر میکوشد با تکیه به روش مردمنگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون استنتاج ارزشی از سنن و رسوم عزاداری حسینی در اردبیل ارائه دهد و بر مبنای نظریات امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز کارکردهای این مراسم را در حیات اجتماعی و فرهنگی مردم بررسی کند. یافتههای تحقیق در دو دستۀ کلیِ «ترتیب و کیفیت برگزاری مراسم عزاداری» و «علائم و نشانهها در مراسم عزاداری» موضوعبندی شدهاند. نتیجۀ کلی آن است که افراد با شرکت در مراسم عاشورا، هویت جمعی و تشخص اجتماعی مییابند و فردیت آنها در خدمت «وجدان جمعی» قرار میگیرد. علائم و نمادهای بهکاررفته در مراسم عزاداری که مأخوذ از نظام فرهنگی جامعۀ مورد بررسی است، تعلق عزاداران به یک جمع مشخص را نشان میدهد.
احمد محمدپور
دوره 4، شماره 2 ، تابستان 1389، ، صفحه 81-107
چکیده
در خلال چند دهه اخیر و بهویژه از سال 1990به بعد، بـه دنبـال افـول نسـبی پـارادایم اثبـاتی و گسـترش نسـبیرویکرد تفسیری و روششناسی کیفی مبتنی بـر آن، در خـلال دورهای کـه بـه دوره جنـگهـای پـارادایمی موسـوماست، برخی از محققان بـا هـدف رهـاکردن علـوم اجتمـاعی از تقابـلهـای سـنتی روشهـای کمـی و کیفـی، بـرایبازتعریف و مفهومدهی دوباره ...
بیشتر
در خلال چند دهه اخیر و بهویژه از سال 1990به بعد، بـه دنبـال افـول نسـبی پـارادایم اثبـاتی و گسـترش نسـبیرویکرد تفسیری و روششناسی کیفی مبتنی بـر آن، در خـلال دورهای کـه بـه دوره جنـگهـای پـارادایمی موسـوماست، برخی از محققان بـا هـدف رهـاکردن علـوم اجتمـاعی از تقابـلهـای سـنتی روشهـای کمـی و کیفـی، بـرایبازتعریف و مفهومدهی دوباره به روش تحقیق اجتماعی تلاش کردند. با این تـلاشهـا روششناسـی متـأخری تحـتعنوان تحقیق با روش های ترکیبـی ابـداع شـد کـه ورای مجـادلات پـارادایمی سـنتی، بـر اصـول و منطـق رویکـردپراگماتیسم مبتنی است. این روش بعد از شیوههای کمـی و کیفـی بـه عنـوان جنـبش روششـناختی سـوم مطـرحشده است. تحقیق با روشهای ترکیبی عبارت است از استفاده همزمان یا متوالی از هر دو روش کمـی و کیفـی کـهضمن تلفیق هر دو روش، به ترکیب جدیدی ورای استفاده مستقل از هر یک از آنها دسـت یافتـه و در عـین حـالمنطق پارادایمی هر دو روش را نیز در نظر بگیرد.بر این اساس، مقاله حاضر درصدد است به مطالعه انواع طرحهای تحقیق با روشهای ترکیبـی بپـردازد. بـا توجـهبه دامنه، ابعاد و ویژگیه ای وسیع و پیچیده ایـن روششناسـی متـأخر، محتـوای مقالـه عمـدتاً بـر نـوع شناسـیطرحهای تحقیق کاربرد پذیر در تحقیقات ترکیبـی متمرکـز شـده اسـت. بنـابراین ابتـدا بـه بنیادهـای پـارادایمپراگماتیسم و مقایسه آن با سایر پارادایمهای مسلّط در علوم اجتماعی پرداخته مـیشـود، سـپس ابعـاد متفـاوتتحقیـق بـا روشهـای ترکیبـی و عناصـر کمـی و کیفـی آن مـورد توجـه قـرار مـیگیـرد. در نهایـت، طیفـی ازنوعشناسیهای متداول از طرحهـای ترکیبـی، معیارهـای نـوع شناسـی و نیـز اصـول و روشهـای فنـی برخـی ازمهمترین انواع آن معرفی میشوند.