نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری فرهنگی، پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی

2 دکتری جامعه‌شناسی، عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام

چکیده

پژوهش حاضر بر این‌فرض بنا شده است که حوزۀ اجتماعی فرد یا شبکه‌های ارتباطی، اطلاعات و منابعی برای آگاهی، نیاز، تخیل و... فراهم می‌کند و به شخصیت و ویژگی­ کارآفرین سمت‌وسو می‌دهد. هدف پژوهش بررسی تأثیر ساختارِ شبکه‌های اجتماعی بر ویژگی­‌های کارآفرینانه است. روش پژوهش پیمایش است و جامعۀ ‌آماری را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه ایلام در سال تحصیلی 1396-1397 تشکیل داده‌اند که تعداد آنها 586 دانشجو بوده است. 250 نفر ازمیان جامعة آماری با روش نمونه­گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شده‌اند. یافته‌ها مبین آن است 50 درصد دانشجویان در شبکه‌های روابط کوچک قرار دارند که دارای تنوع زیاد (44/0)، تراکم زیاد (60/0)، ولی قدمت تقریباً کم (18/0) است. 58 درصد دانشجویان کمترین ارتباط را با کارآفرینان داشته‌ اند و 32 درصد دانشجویان نیز کمترین ارتباط را با شاغلان داشته ­اند. این‌وضعیت از ساختارِ شبکۀ روابط بر کارآفرینی دانشجویان تأثیر گذاشته است. به ‌عبارتی، ساختار شبکۀ اجتماعی بر همة ویژگی‌های کارآفرینانه (خطرپذیری متعادل، کانون کنترل، نیاز به موفقیت، سلاست فکری، عمل‌گرایی، تحمل ابهام، رؤیاپردازی و چالش­طلبی) دارای تأثیر معنادار است. نتیجۀ کلی نشان می‌دهد کارآفرین بودن اتفاقی نیست و کارآفرینی افراد منوط به ویژگی‌هایی است که در موقعیت‌های مختلف و با توجه به نحوة قرارگرفتن در گروه‌های اجتماعی، متفاوت خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

آبراهامیان، یراوند (1378) ایران بین دو انقلاب، ترجمة احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی، چاپ سوم، تهران: نی.
اشرف، احمد (1361) دهقانان، زمین و انقلاب، تهران: آگاه.
ایمانی‌‌جاجرمی، حسین و مجید عبداللهی (1388) «بررسی تحولات مدیریت روستایی در ایران از مشروطیت تا زمان حاضر»، راهبرد، سال هجدهم، شمارة 52: 221-244.
انصاف پور، غلامرضا(1355)، تاریخ زندگی اقتصادی روستاییان و طبقات اجتماعی، تهران، نشر اندیشه.
توحیدفام، محمد (1381) موانع توسعة فرهنگی در ایران، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
تهرانی، سیدمصطفی (1381) سفرنامة گوهر مقصود: خاطرات سیاسی‌ـ اجتماعی دوران استبداد صغیر، به‌کوشش زهرا امیرخانی، تهران: میراث مکتوب.
حسینی‌ابری، سیدحسن (1377) «مدیریت سنتی آب زاینده‌رود، بحثی در دانش بومی ایران»، مجلة دانشکدة ادبیات و علوم‌انسانی دانشگاه اصفهان، دورة دوم، شمارة 15: 101-120.
حسینی‌ابری، سیدحسن (1380) «کدخدا»، تحقیقات جغرافیایی، دانشگاه اصفهان، سال شصت‌ویکم، شمارة 1: 51-64.
حسینی‌ابری، سید حسن (1382) «توجه به مدیریت روستایی»، پژوهش‌هایاجتماعیاسلامی، شمارة 43 و 44: 248-261.
خسروی، خسرو (1357) جامعة دهقانی در ایران، تهران: میراث مکتوب.
جعفری، حسن عابدی و همکارن(1390)، «تحلیل مضموم و شبکه مضامین: روشی و ساده و کا آمد برای تبیین الگوهای موجود در داده های کیفی»، مجله مدیریتراهبردی، سال پنجم، شماره دوم، شماره پیاپی 10: 151-198.  
رضوانی، محمدرضا (1383) مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی روستایی در ایران، تهران: قومس. 
سالور، قهرمان‌میرزا (1374) روزنامة خاطرات عین‌السلطنه، به‌کوشش مسعود سالور و مجید افشار، جلد 7، تهران: اساطیر.
شاه‌حسینی، یونس (1383) «مدیریت روستایی در ایران از کدخدایی تا دهیاری»، جهاد، شمارة 263: 85-91.
صفی‌نژاد، جواد (1368) بنه (نظام‌های زراعی سنتی در ایران)، تهران: امیرکبیر.
صفی‌نژاد، جواد (1353) بنه، تهران: توس.
طالب، مهدی و موسی عنبری (1387) جامعه‌شناسی روستایی: ابعاد تغییر و توسعه در جامعة روستایی ایران، چاپ دوم،  تهران: دانشگاه تهران. 
طالب، مهدی (1374) «طرحی برای مدیریت روستایی»، تحقیقاتجغرافیایی، شمارة 39: 3-23.
عبادی، محمدعلی (1342) اصلاحات ارضی در ایران، تهران: پدرام.
عبداللهیان، حمید (1392) مفهوم‌پردازی واقعیت در جامعه‌شناسی تاریخی: نظام ارباب غایب در ایران، ترجمة غلامرضا جمشیدی‌ها و علیرضا صادقی، تهران: جامعه‌شناسان.
علینی، محسن (1385) «بررسی زمینه‌های تاریخی و چالش‌های ساختاری مدیریت در ایران»، تحول اداری، دورة دوم، شمارة 54: 68-106. 
فرهادی، مرتضی (1380) «یلون‌دادن، آرنگ‌سازی و گیرماس،تیره‌گری و روشنگری آب: دو شگرد کمترشناختهشده در کشاورزی سنتی ایران، مجلة دانشکدة علوم‌اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، شمارة 9(33): 172-492.
گری‌جی همیلتون، رندل کالینز و همکاران (1385) جامعه‌شناسی تاریخی، ترجمة هاشم آقاجری، تهران: کویر.
لمبتون، آن کترین سواینفورد (1377) مالک و زارع در ایران، ترجمة منوچهر امیری، چاپ چهارم، تهران: کتاب. 
ملک، حسین (1357) گزارشی دربارة نابسامانی‌های کشاورزی مملکت و امکانات مقابله با آنها، تهران: مرکز تحقیقات ایرانی.
نعمانی، فرهاد (1358) تکامل فئودالیسم در ایران، تهران: خوارزمی.
نیک‌خلق، علی‌اکبر (1382) جامعه‌شناسی روستایی، تهران:  نشر چاپخش.
وثوقی، منصور و احمد محمدی (1391) «بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر در مدیریت جمعی منابع آب در روستاهای فریدون‌کنار»، توسعة روستایی، سال چهارم شماره 2 (پیاپی 7)،  47-74.
همایون کاتوزیان، محمدعلی (1377) اقتصاد سیاسی ایران، ترجمة محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، چاپ ششم، تهران: مرکز.
همایون کاتوزیان، محمد علی (1380) تضاد دولت و ملت: نظریة تاریخ و سیاست در ایران، ترجمة علیرضا طیب، تهران: نی.
همایون کاتوزیان، محمد علی (1337) نه مقاله در جامعه‌شناسی تاریخی ایران، نفت و توسعة اقتصادی، چاپ دوم، تهران: مرکز.
هوگلند، اریک (1381) زمین و انقلاب در ایران (1340-1360)، ترجمة فیروزه مهاجر، تهران: فیروزه. 
Ashraf, A. (1978) “Historical Obstacles to the development of a Bourgeoisie in Iran”, in MA. Cook (ed), Studies in the economic history of the middle east; from the rise of Islamic to the present day, Oxford.
Braun, V. & Clarke, V. (2006) “Using thematic analysis in psychology", Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No. 2: 77-101.
Streubert. H. J; Carpenter. DR. (1999) Qualitative researches in nursing, advancing thehumanistic imperative. Philadelphia, Lippincott. .
Boyatzis, R. E. (1998) Transforming qualitative information: thematic analysis and Code development,  New Delhi. Sage publications, international Educational and Professional publisher thousand Oaks London.
King, N. & Horrocks, C. (2010) Interviews in qualitative research, London: Sage.