نوع مقاله : علمی
نویسندگان
1 دانشیار گروه جمعیت شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
2 کارشناس ارشد آمار زیستی و پژوهشگر و متخصصِ مدیریت پایگاههای داده و اطلاعات
3 استادیار گروه انسان شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
در سالهای اخیر، شاهد حرکتی مستمر از واکاویها، پژوهشها و پردازشهای صرفاً نظری و روش محور بـه پـژوهشهـا و
پردازشهای دادهمحوریم، حرکتی که به نحو احسن خود را در ظهور و توسعه روشهای اکتشاف دانش، به ویژه داده کاوی و
فنون خاص آن، نشان داده است. بهرغم تصور رایج، دادهکاوی صرفاً به پژوهشهای کمی و آماری محـدود نمـیشـود و در
پژوهشهای کیفی هم شاهد ظهور تحولات مشابهی بودهایم. در این مقاله با فرض تطبیقپذیری اکتشاف دانش و دادهکاوی
در پژوهشهای کمی و کیفی، به طور مشخص روش دادهکاویِ شبکههای عصبی مصنوعی را به مثابـه رویکـردی نـوین در
پردازش چندمتغیرة دادهها و اطلاعات و به مثابه رویکردی در حال ظهور و گسترش در روشهای آنالیز چندمتغیرة آماری، و
روش داده کاویِ نظریۀ بنیانی را در مدیریت و تحلیل داده های کیفیِ مقایسه کرده و وجوه تمایز و اشتراک آنها را بیان میکنیم.
در این مقاله نشان دادهایم که صرف نظر از وجوه متمایز دو روششناسیِ دادهکـاوی از حیـث پـارادایم، خاسـتگاه و فراینـدهای
اکتشاف و پردازش و نوع داده، هر دو روششناسی از ماهیت و رویکردی پسینی، چند رشتهای و میانرشـتهای، اسـتقرایی،
اکتشافی، فرایندمحور، دادهمحور ،1انعطافپذیر و معطوف به رابطه )رابطهمدار( بین هستارها و مقولهها بهره میبرند.
کلیدواژه‌ها
)